артэ́мія

(н.-лац. artemia, ад гр. artema = падвеска)

рачок падкласа жабраногіх, які жыве ў салёных азёрах і ліманах, а таксама разводзіцца на рыбазаводах на корм рыбнай моладзі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Каўту́н ’каўтун, хвароба скуры на галаве, пры якой валасы зблытваюцца і зліпаюцца; зблытаны пук валасоў, поўсці і пад.’ (ТСБМ, БРС, Шат., Сцяшк. МГ). Рус. колту́н, укр. ковту́н ’тс’. З усх.-слав. моў запазычана польск. kołtun ’тс’ (дакладней, з укр. мовы). Паводле Фасмера, 2, 298, звязана з такімі лексемамі, як рус. колту́шка ’прывесак, падвеска’, польск. kiełtać się ’калыхацца, гайдацца’. Параўн. Брукнер, 248; Слаўскі, 2, 375. Усх.-слав. *kъlt‑unъ звязана, паводле Слаўскага, там жа, з прасл. дыял. дзеясловам *kъltati ’калыхацца, гайдацца’, вядомым толькі ў частцы слав. моў. Параўн. яшчэ Шанскі, 2, К, 216. Гл. калдун2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Се́ргі, се́рьгі ‘завушніцы’ (Бяльк.), се́ргі, сяро́жкі ‘тс’ (ЛА, 4), ‘вушкі пад шыяй у свіней’ (ТС, Юрч. СНЛ). Ст.-бел. серьга ‘завушніца’ (1517 г.) з ст.-рус. серьга ‘тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 115). Рус. серьга́ ‘завушніца’, ‘падвеска, хамуцік і да і. п.’, укр. се́рга ‘завушніца’, ‘кальцо, якое ўмацоўвае касу на касільне’. Ст.-рус. серьга з 1359 г. Запазычанне з ст.-чув. śürüɣ ‘пярсцёнак’, чув. śərə, śørə ‘тс’ (гл. Фасмер, 3, 611 з літ-рай) або чагат. isirɣa, ysyrɣa ‘вушныя падвескі’, караім., кыпч., казах., кірг. syrɣa ‘серга’ (Расянен, NM, 56, 52). Гл. таксама ЕСУМ, 5, 216.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nhänger

m -s, -

1) прыхі́льнік

~ iner Mnnschaf sein — спарт. бале́ць (за якую-небудзь каманду і да т.п.)

2) прычэ́п

3) ярлы́к

4) падве́ска

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Віскі́ ’скроні’ (капыл., КЭС, Жд., 3), укр. висок, мн. л. виски́, рус. виски ’тс’, наўг., ярасл. ’старое адзенне’; ’валасы на галаве’, арл. ’валасы на скронях’, бранск. ’валасы на целе чалавека’, пенз. ’жаночы галаўны ўбор’, ст.-рус. високъпадвеска — частка конскай збруі (убору)’ (з XVII ст.). Усходнеславянскае високъ. Узыходзіць да visъ, visěti (Гл. таксама віс3). Бел. лексема, такім чынам, спачатку абазначала ’тое, што вісіць’ — ’валасы (якія вісяць)’ — ’вісячыя валасы на скронях’, потым — ’скроні’ (Фасмер, 1, 320; Шанскі, 1, В, 106).

Ві́скі ’моцная гарэлка (Англія, ЗША)’ (БРС, КТС). Запазычана з рус. виски ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80) < англ. whisky, whiskey, якое з whisquy‑beath < гэльск. uisge‑beatha ’вада жыцця’, што з’яўляецца калькай з франц. eau de vie < с.-лац. aqua vitae ’вада жыцця’; параўн. рус. водка < вода (Шанскі, 1, В, 105).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bob

I [bɑ:b]

v. bobbed, -bbing

1) сту́каць

2) рапто́ўна схілі́цца

He bobbed suddenly and avoided the blow — Ён ра́птам схілі́ўся, каб пазьбе́гнуць уда́ру

- bob up

II [bɑ:b]

1.

n.

1) ко́ратка падстры́жаныя валасы́ (у жанчы́ны ці дзіця́ці)

2) вузел -ла́, зьвя́зак -ка, пук пука́ m.

3) падрэ́заны хвост

4) падве́ска f., адве́с -а m.

5) плаво́к, паплаво́к -ўка́ m.

6) са́ні pl.

7) мадуля́цыя f.

2.

v.t.

1) стры́гчы ко́ратка валасы́

2) падраза́ць хвост (каню́ ці саба́ку)

III [bɑ:b]

1.

n.

лёгкі штуршо́к, уда́р; лёгкае сту́каньне

2.

v.t. bobbed, -bbing

1) лёгка штурха́ць, шлёпаць

2) сту́каць

IV [bɑ:b]

n., pl. bob, Brit., Sl.

шы́лінг -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)