АНТАРКТЫ́ЧНАЕ ПАВЕ́ТРА,
антарктычныя паветраныя масы, палярныя паветраныя масы, якія фарміруюцца над Антарктыдай, водамі, што яе акружаюць, і льдамі акіяна. Падзяляецца на кантынентальнае антарктычнае паветра, якое доўга знаходзіцца над халодным мацерыком і набывае самыя нізкія на Зямлі т-ры, высокую празрыстасць і сухасць, характэрныя для Антарктычнага антыцыклону, і марское, што ўзнікае над акіянам, менш халоднае і нясе больш вільгаці. Уплывае на клімат паўд. частак Аўстраліі, Паўд. Амерыкі і Сусв. акіяна.
т. 1, с. 384
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБСАЛЮ́ТНАЯ ВІЛЬГО́ТНАСЦЬ ПАВЕ́ТРА,
колькасць вадзяной пары ў адзінцы аб’ёму паветра, адна з характарыстык вільготнасці паветра. Выражаецца ў грамах на кубічны метр. Вагаецца ад 0,1—1 г/м³ (зімой над мацерыкамі, у палярных шыротах) да 30 г/м³ і больш (у экватарыяльнай зоне). На Беларусі — ад 1,5 г/м³ зімой да 14 г/м³ летам.
т. 1, с. 43
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Гадавыя амплітуды тэмператур паветра БССР 12/27
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
выдыха́нне
‘выштурхоўванне паветра’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
выдыха́нне |
| Р. |
выдыха́ння |
| Д. |
выдыха́нню |
| В. |
выдыха́нне |
| Т. |
выдыха́ннем |
| М. |
выдыха́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
цыкло́н
‘апарат для ачысткі паветра’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
цыкло́н |
цыкло́ны |
| Р. |
цыкло́на |
цыкло́наў |
| Д. |
цыкло́ну |
цыкло́нам |
| В. |
цыкло́н |
цыкло́ны |
| Т. |
цыкло́нам |
цыкло́намі |
| М. |
цыкло́не |
цыкло́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
насты́лы, -ая, -ае.
Які стаў халодным, ахаладзіўся.
Настылае паветра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́здух м., в разн. знач. паве́тра, -ра ср.;
дыша́ть све́жим во́здухом ды́хаць све́жым паве́трам;
подня́ться в во́здух узня́цца ў паве́тра;
жи́дкий во́здух физ. ва́дкае паве́тра;
◊
во́здух! воен. паве́тра!;
на откры́том во́здухе на во́льным паве́тры;
висе́ть в во́здухе вісе́ць у паве́тры;
взлете́ть в во́здух узляце́ць у паветра.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
псу́ціць
‘псаваць паветра’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
псу́чу |
псу́цім |
| 2-я ас. |
псу́ціш |
псу́ціце |
| 3-я ас. |
псу́ціць |
псу́цяць |
| Прошлы час |
| м. |
псу́ціў |
псу́цілі |
| ж. |
псу́ціла |
| н. |
псу́ціла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
псу́ць |
псу́цьце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
псу́цячы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
проціпаве́траны, -ая, -ае.
Які дзейнічае супраць нападу з паветра.
Проціпаветраная абарона.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)