анішто́ займ разм (зусім нішто) nichts
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
нічо́гаI займ гл нішто I
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Няве́чыць ’калечыць, рабіць недзеяздольным, псаваць’ (ТСБМ), няве́чыць ’біць, калечыць; абражаць, зневажаць’ (Ян.), нівечыць (нивичиць) ’ператвараць у нішто, ужываць на зло’ (Нас.), укр. ні́вечити ’псаваць, зніштажаць, ператвараць у нішто; мучыць, здзекавацца, жорстка абыходзіцца’, польск. niweczyć ’ператвараць у нішто, нішчыць, разбураць’, славац. nivočiť ’тс’. Зыходная форма *vъ ni‑vъ‑čь‑ > + у ні ва што (ператварыцца), сучаснае ў нішто, параўн. ст.-бел. в ни ве што побач ни в што (XV ст., Карскі 2-3, 215), у Насовіча: въ нивичъ пошло, гл. нівеч. Літаратурная форма з ня‑, відаць, пад уплывам народнаэтымалагічнага збліжэння з не век, нявечна і пад., параўн. таксама ўкр. не́віч ’нішто’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ничто́ мест. нішто́ (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, пред. ні аб чым);
◊
ничто́ ино́е (друго́е) нішто́ і́ншае;
реши́тельно ничего́ ні́чым-нічо́га, абсалю́тна нічо́га, анічагу́ткі;
ничего́ подо́бного нічо́га падо́бнага.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
лы́сы, -ая, -ае.
1. Які мае лысіну, з лысінай.
Лысая галава.
Лысае цяля.
2. перан. Пазбаўлены расліннасці.
Л. курган
◊
І не лыс Габрусь (разм.) — хоць бы што, нішто не дзейнічае на каго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Ніштава́ты ’нядрэнны, добры’ (Бір. дыс.). Гл. нішто́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
средне нареч., разг. сярэ́дне, та́к сабе, нішто́ сабе́, ніштава́та.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
нічагу́сенькі, нічагу́ткі прысл разм гл нішто I
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
За́ніц ’дарма’, ’многа’ (Шат.). Рус. (у Літве) за́ниц ’тс’ (< бел. ці польск.). З за ніц ’за нішто’; ніц < польск. nic ’нішто, нічога’. Націск на першым складзе можа ўказваць на польск. паходжанне слова ў цэлым.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ністо́жыць ’знішчаць’ (ТС). Відаць, з Зніштожыць з распадабненнем зычных, што ў сваю чаргу з нішто (гл.), г. зн. ’ператвараць у нішто’, аднак больш верагодна, што зыходнай формай было ст.-слав. ннчьтоѫе ’нічога’, адкуль і рус. дыял. нинтожить (КЭСРЯ, 465).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)