Verbum

зме́рзнуць і змёрзнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. змёрз, змерзла і змёрзла; зак.

1. Моцна азябнуць, акалець. Рукі змёрзлі. □ Задрамалі [Мірон і Віктар], але хутка так змерзлі, што пачалі зубамі ляскаць. Маўр. // Загінуць ад моцнага холаду, марозу; замерзнуць. І грознымі хвалямі кажа Бяроза: «Чужынцам я заўжды прыносіла жах, Нямала глынула я трупаў варожых, Нямала іх змерзла на беразе ў лозах, А колькі касцей на старых курганах». Броўка.

2. Сапсавацца, пашкодзіцца ад марозу, холаду. Бульба ў капцы змерзла.

запазы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.

Пераняць, узяць адкуль‑н. Запазычыць ідэю. Запазычыць выраз. □ [Старшыня] нямала карыснага запазычыў з работы перадавікоў і цяпер, не шкадуючы сіл, гатоў дзяліцца вопытам сваёй арцелі. Дуброўскі.

ператапта́ць, ‑тапчу, ‑топчаш, ‑топча; зак., што.

1. Змяць, памяць нагамі ўсё, многае. Ператаптаць усе кветкі.

2. Разм. Прайсці, пахадзіць па многіх дарогах, шляхах, пабываць у розных месцах. Нямала ён сцежак ператаптаў.

фо́ртэль, ‑ю, м.

Разм. Выхадка, выбрык. Нямала непрыемнасцей [у сына] і ў школе: То сябрука штурхне, То спозніцца ў клас, То двойка запаўзе ў дзённік іншы раз, — Не абыходзіцца без фортэляў ніколі. Корбан.

[Польск. fortel.]

пераляпі́ць, ‑ляплю, ‑лепіш, ‑лепіць; зак., што.

1. Наляпіць, наклеіць на другое месца або іначай. Пераляпіць аб’яву. Пераляпіць марку.

2. Зляпіць нанава, іначай.

3. Стварыць лепкай вялікую колькасць чаго‑н. Ён нямала пераляпіў бюстаў.

апла́ваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Тое, што і абплаваць. Адзін з нашай рыбацкай.. тройкі казаў, што на Свіцязі ён адчувае нейкую незвычайную лёгкасць, як ні на адной іншай вадзе, якіх ён, дарэчы, аплаваў.. нямала. Брыль.

саці́н, ‑у, м.

Баваўняная ці шаўковая тканіна, якая мае гладкі бліскучы правы бок. Нямала спакусы тут і для самой гаспадыні: і гэтакі, што мяса, шчыльны і мяккі мультан, і сацін, і корт на спадніцу. Васілевіч.

[Ад фр. satin — атлас.]

водапрыёмнік, ‑а, м.

Гідратэхнічнае збудаванне, якое служыць для забірання вады з рэк, азёр, вадасховішч і пад. Нямала было трывог і сумненняў, калі вясною рунь пакрывалася ільдом, а водапрыёмнік не паспяваў прымаць з палёў талыя воды. «Беларусь».

пагру́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Грукаць некаторы час. Быў [Якаў] упэўнены, што нямала прыйдзецца пагрукаць у дзверы, пакуль прачнецца Юзік. Чарнышэвіч. // Пастукаць. Я выйшаў на двор і пагрукаў у сцяну знойдзеным на двары паленам. М. Стральцоў.

пара́дчык, ‑а, м.

Разм. Тое, што і дарадчык. У .. [Тураўца] было нямала памочнікаў і парадчыкаў. Мележ. [Гаспадыня:] — Ах, Канстанцін Сцяпанавіч, Канстанцін Сцяпанавіч! Не ўказчык я вам і нарадчык, але чую я сваім розумам: навошта вам гэтая служба? Лынькоў.