Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
zniedołężnienie
н. нядужасць; слабасць; немач;
zniedołężnienie umysłowe — (старэчы) маразм
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Не́будзь ’зло; хвароба’ (Ян.). З не і быць, параўн. небулі́ца (= *небыліцы) ’небыццё’ (ТС), хутчэй за ўсё табуізаваны выраз для паняцця ’смерць’, параўн. не́мач ’хвароба’, не́жыць ’тс’, небы́т ’смерць’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хвароба, хворасць, нездароўе; немач (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
niemoc
ж. бяссілле, слабасць; немач, недамаганне; нядужасць; нямога;
niemoc płciowa — імпатэнцыя; полавая слабасць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
хларо́з
(н.-лац. chlorosis, ад гр. chloros = бледна-зялёны)
1) адна з форм малакроўя, якая характарызуецца недахопам жалеза ў арганізме; бледная немач;
2) хвароба раслін, выкліканая недахопам у глебе жалеза, пры якой лісце жаўцее і бялее.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Kránkheit
f -, -en хваро́ба, не́мач
éine akúte ~ — во́страе захво́рванне
an éiner ~ léiden* — хварэ́ць на яку́ю-н. хваро́бу
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
няха́й, часц. і злуч.
1.часц. Утварае загадны лад дзеяслова са знач. загаду, неабходнасці, заахвочвання.
Н. працуюць.
Н. звіняць з расою косы.
2.часц. У спалучэнні з часціцай «бы» выражае дапушчэнне з адценнем пажадання магчымасці дзеяння, якое не адбылося.
Н. бы самі так папрацавалі.
3.часц. У сказах з дзеясловамі загаднага ладу ўзмацняе пажаданне (разм.).
Н. ты згары!
4.злуч. уступальны. Хоць; нягледзячы на тое, што.
Задача н. цяжкая, але выканальная.
◊
Няхай бог крые (мінуе, ратуе, бароніць) (разм.) — ужыв. як пажаданне пазбаўлення ад чаго-н. непрыемнага.
Няхай яго (яе, іх, цябе, вас) немач (разм.) — праклён са знач. «чорт яго (яе, іх, цябе, вас) бяры».
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыкі́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм.
1. Прыняць які‑н. выгляд з мэтай падману; прытварыцца. Прыкінуцца хворым. □ [Андрэй] узяў сябе ў рукі, хоць і адчуваў, што прыкінуцца раўнадушным яму вельмі цяжка.Чарнышэвіч.Сашы не хацелася парушаць сваіх думак, і яна прыкінулася, што спіць.Шамякін.
2. Раптоўна наступіць, прыстаць (пра хваробу). Болька прыкінулася. □ Праз невялікі час рана адкрылася і хвароба прыкінулася.Чорны.Калі захварэў Сярожа на двухбаковае запаленне лёгкіх, а пасля хваробы да кволага хлапчука прыкінулася і яшчэ адна немач, малакроўе, Раіса вымушана была знайсці Дзяніса, прызнацца, што сына трэба ратаваць.Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бле́дныв разн. знач. бле́дный;
б. твар — бле́дное лицо́;
б. ко́лер — бле́дный цвет;
~нае святло́ ме́сяца — бле́дный свет луны́ (ме́сяца);
б. цень — бле́дная тень;
○ ~ная не́мач — мед., уст. бледная не́мочь;
◊ бу́дзеш ты б. — бу́дешь ты бле́дный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)