retract

[rɪˈtrækt]

v.t.

1) уця́гваць, адця́гваць

The cat retracts its claws — Кот уця́гвае свае́ кіпцюры́

2) браць наза́д (сло́ва, абяца́ньне), адмаўля́цца, адрака́цца, адступа́цца ад чаго́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

павыпуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Выпусціць усіх, многіх або ўсё, многае. Павыпускаць звяроў на волю. Павыпускаць кнігі. Павыпускаць рукавы. Павыпускаць кіпцюры. □ Павыносілі [бандыты] падушкі з хат камунарскіх ды пух на вецер павыпускалі. Барашка. — Макарка, не глядзі гэтак на мяне, талеркі з рук павыпускаю, — гарэзна казала .. [Іра]. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pazur

м.

1. кіпцюр, кіпець;

2. разм. пазногаць;

czarne ~y — чорныя пазногці;

3. тэх. палец; зубец;

4. тэх. цвікадзёр;

pokazać ~y — паказаць кіпцюры;

wpaść w ~y — трапіць у лапы (кіпцюры)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Пы́пці ’кіпці, вялікія кіпцюры’ (Бяльк.), пыпты ’пальцы на руках’ (Растарг.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад пыпець ’нарост; ціпун’ (гл.), збліжанае з кіпець ’пазногаць, кіпцюр’ (гл.), параўн. і кіпіць ’ціпун’ (гл.). Звяртае на сябе ўвагу паралелізм слоў балг. пішам ’дакранацца пальцам’ і піша, пітка ’ціпун’, паводле БЕР, 5, 245, не звязаных паміж сабой.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

навостри́ть сов., прост. навастры́ць;

навостри́ть ко́гти (зу́бы) на кого навастры́ць кіпцюры́ (зу́бы) на каго;

навостри́ть лы́жи навастры́ць лы́жы;

навостри́ть у́ши навастры́ць (натапы́рыць) ву́шы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кіпцю́р м., Králle f -, -n, Kláue f -, -n;

паказа́ць (свае́) кіпцюры́ séine Krállen zéigen;

трыма́ць каго-н у кіпцюра́х j-n unter séiner Fúchtel [in der Hand] háben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Капцю́р, кабздю́р ’кіпцюр’, ’пазногаць’ (ТСБМ, Гарэц., Сцяшк., Мал.; ушац., леп., гродз. КЭС; барыс., чэрв., шчуч., бярэз., глыб., навагр. Сл. паўн.-зах.), чэрв. копаць ’капыт, край капыта’ (Сл. паўн.-зах.). Пачатковае ка‑ узнікла пад уплывам когці з кі‑: кіпці ’кіпцюры’ (Сл. паўн.-зах., ТСБМ). Апошняе з’яўляецца балтызмам, параўн. літ. kìbti ’чапляцца’, ’прыліпаць’, kìbčius ’той, хто чапляецца’ (Арашонкава, Весці, 1, 1971, 91; Лаўчутэ, Слов., 114).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

раздзе́рці, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; зак., каго-што.

Тое, што і разадраць. [Зоська:] Птушкі нейкія чорныя, такія страшныя, — жудасна і сказаць! Да нас падлятаюць, распускаюць кіпцюры, разяўляюць глюгі, — здаецца, раздзерці і глынуць нас хочуць. Купала. Сухі пакутлівы кашаль раздзёр ягоныя грудзі. Ён кашляў у хустку так, што Алесь з жахам чакаў: вось-вось з’явяцца чырвоныя плямы. Караткевіч. Суха і гучна раздзёр цішыню званок тэлефона. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wpić

зак. усадзіць; уваткнуць;

wpić szpony — запусціць кіпцюры;

wpić oczy (wzrok) w kogo/co — утаропіцца ў каго/што

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Milvo volanti ungues resecare posse

Быць здатным каршуну на ляту абрэзаць кіпцюры.

Быть способным коршуну на лету обрезать когти.

бел. На хаду падноскі адарве. 3 ветру вяроўку саўе. І Бога ашукае, і ў чорта адхопіць. 3-пад бягучага каня адарве падковы.

рус. На ходу подмётки отрывать.

фр. Être capable de tout (Быть способным на всё).

англ. To have quicksilver in one’s veins (Иметь в венах ртуть).

нем. Die Knöpfe von den Hosen stehlen (Украсть пуговицы от брюк).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)