Кудзе́льніцы ’вячоркі’ (Сцяшк.). Да кудзеля (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
канапа́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Інструмент для канапачання ў выглядзе жалезнай лапаткі з ручкай.
2. Матэрыял (кудзеля, пакулле, мох), які выкарыстоўваецца для канапачання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кудзеля́нка ’цёплая, фабрычнага вырабу хустка’ (Нар. лекс.). Да кудзеля (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кастры́вы і кастра́вы, ‑ая, ‑ае.
З кастрыцай, кастрою. Кастрывае зрэб’е. Кастрывае кудзеля. □ Пад пальцам чуваць суровы, кастравы кужаль. Пташнікаў. Моцна спала дзяўчынка на мулкай дзярузе. Да кастравай кудзелі прыпаўшы нічком. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
Памянш.-ласк. да трава; невысокая трава. У бабкі Евы, ой, няўпраўка: Замочыць дождж яе мурог, А ён зялёненькі, падсох — Ну, як кудзеля тая траўка. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Патасёк ’частка нямецкага калаўрота, да якой прымацоўваецца кудзеля’ (Уладз.). Да по́тась (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пра́сніца, ‑ы, ж.
Прыстасаванне, на якое падвешваецца кудзеля для прадзення. Схадзіліся на вячоркі дзяўчаты з прасніцамі і калаўроткамі, а да іх далучаліся хлопцы. Колас. Сядзелі за прасніцамі жанкі, прадучы кужаль і кудзелю. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сця́гаўя, сця́жкі ’кудзеля з ільну, што быў зблытаны’ (Варл.). Ад сцяга́ць ’сцягваць’, гл. цягаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абдзі́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. абдзіраць — абдзерці (у 1 знач.).
2. толькі мн. (абдзі́ркі, ‑рак). Ільняное ці канаплянае валакно з-пад грэбеня. // Кудзеля з такога валакна; зрэб’е.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пушы́цца, ‑шыцца; незак.
Быць, здавацца пушыстым. Раніцы ўставалі ружавыя, з ружовым снегам і ружовым інеем, якога багата пушылася на сценах, у падстрэшшах. Мележ. Пахне цёртым лёнам: на скрыні расчасаная на жалезным грабянцы з вялізнымі зубамі пушыцца кудзеля. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)