◎ Пачу́чарыць ’грызці, абгрызаць што-н. (пра мышэй, трусоў, зайцоў)’ (дзярж., Нар. сл.). Да напарыць (гл.). Няясна. Магчыма, да прасл. čučati ’сядзець на кукішках, сагнуўшы калені’, параўн. каш. tuta ’верхняя частка завязанага мяшка’, ’валасы на галаве жанчыны, сабраныя ў гугель’ (< і.-е. keu‑k‑ ’крывіць, згінаць, зварочваць’), абцяжаранага суфіксам ‑ч‑і‑ (Борысь, SP, 2, 278). Можна таксама дапусціць утварэнне ад чучарапак ’ракавіна малюска’, ’шкарлупіна выліўка’ — гэтак выглядаюць абгрызеныя, паедзеныя караняплоды.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вороти́ть​II несов., прост.

1. (поворачивать) паваро́чваць; (сворачивать) зваро́чваць;

2. (распоряжаться) варо́чаць, ару́даваць;

◊

нос вороти́ть нос адваро́чваць (ад каго);

с души́ воро́тит з душы́ ве́рне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

skręcać

skręca|ć

незак.

1. скручваць;

~ć sznur — скручваць вяроўку;

2. зварочваць; паварочваць;

~ć w lewo (ulicę) — паварочваць улева (на вуліцу)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

скідаць, скідваць, звальваць, змахваць, сыпаць, ссыпаць, страсаць, атрасаць, абіваць; зварочваць (разм.); раняць (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

остана́вливать несов.

1. (прекращать движение) спыня́ць, затры́мліваць;

2. (сдерживать, запрещать что-л.) спыня́ць, не дава́ць;

3. перен. (сосредоточивать на ком-, чём-л.) спыня́ць; звярта́ць, зваро́чваць;

остана́вливать чьё-л. внима́ние звярта́ць ува́гу каго́-не́будзь;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

skew

[skju:]

1.

adj.

1) касы́, ко́сы

2) несымэтры́чны

2.

n.

1) нахі́л, схіл -у m., пака́тасьць f.

on the skew — ко́са

2) скрыўле́ньне n.

3.

v.t.

1) ско́шваць, рабі́ць касы́м, крыві́ць

2) зваро́чваць убо́к

3) перакру́чваць

•

- on the skew

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

éinlenken

vi

1) (s) збо́чваць, зваро́чваць (пры яздзе)

2) (h) паступа́цца (чым-н.)

nach dem Streit ~ — перамяні́ць тон пры спрэ́чцы

3) (h) вярта́ць (да чаго-н. у размове)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

завёртывать несов.

1. (обёртывать, упаковывать) заго́ртваць; запако́ўваць; закру́чваць, укру́чваць; завіна́ць, захіна́ць;

2. (загибая, приподнимать, сдвигать) зака́сваць, загіна́ць, захіна́ць;

3. (сворачивать в сторону) зваро́чваць, паваро́чваць, збо́чваць;

4. (завинчивать) закру́чваць;

5. (подол, рукава) зака́сваць; (о штанинах — ещё) падка́сваць; (полы) захіна́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

sheer

I [ʃɪr]

1.

adj.

1) лёгкі, ама́ль празры́сты

a sheer white dress — лёгкая бе́лая суке́нка

2) по́ўны, абсалю́тны

sheer exhaustion — по́ўнае зьнясі́леньне

sheer waste of time — адна́ тра́та ча́су

3) стро́мкі, стро́мы (спад, скала́), вэртыка́льны

2.

adv.

1) ца́лкам, зусі́м

2) ве́льмі стро́мка

II [ʃɪr]

1.

v.i.

адхіля́цца ад ку́рсу; зваро́чваць у бок

2.

n.

адхіле́ньне ад ку́рсу

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Віля́ць ’махаць, хістаць, паварочваючы збоку’; ’рухацца па звілістай лініі’; ’ухіляцца ад прамога адказу, хітрыць, падманваць’ (Нас., КТС, БРС, Шат., КЭС, лаг.). Укр. виляти ’віляць (напр., хвастом)’; ’ухіляцца ад працы’; ’весяліцца, гуляць, ганяцца’, рус. варон., валаг. вилять ’зварочваць з дарогі’; ’гойсаць, шныраць, ухіляцца, пазбягаць каго-небудзь’; ’кідацца з боку ў бок’; ’ухіляцца з прамога шляху, хітрыць’, ви́ля ’нясталы чалавек, ветрагон’, польск. wilać ’махаць (хвастом)’, уст. wilać się ’віцца (аб дыме)’. Іншыя славянскія адпаведнікі семантычна звязаны больш з прасл. лексемай vila ’міфічная істота, фея, русалка’; ’вар’ятка’; ’вядзьмарка, чараўніца’, польск. wiłować ’шалець, вар’яцець, губляць галаву’, чэш. vilniti ’быць юрлівым’, ст.-чэш. vilovati ’дрэнна паступаць, распутнічаць’, макед. вилнее ’бушаваць, бясчынстваваць’, чым з віляць, ад якой яны фармальна адрозніваюцца. Таму можна дапусціць інавацыю ўсх.-слав. *виляти, якое, відаць, з’яўляецца роднасным ад літ. уст. vìlti ’здраджваць’ (Атрэмбскі, 2, 33), vilióti ’вабіць, падманваць, спакушаць’, apvìlti ’падманваць, расчароўваць’, vỹlius ’падман, спакушэнне, каварства’. Шанскі (1, В, 99); Пелікан (LF, 1929, 56, 244), Фасмер (1, 315), Брандт (РФВ, 18, 8), Младэнаў (66), КЭСРЯ (81) мяркуюць, што лексема з’яўляецца суфіксальным дэрыватам ад вилыи ’завілісты, пакручасты’ (< *вить і суф. ‑л‑). Петарсан (AfslPh, 36, 152) звязвае лексему вилять са ст.-інд. vḗllati ’хістаецца’, vēllitas ’хвалісты, гарбаты’, пракр. velli, vellā ’павеўная расліна’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)