тапало́гія

(ад гр. topos = месца + -логія)

раздзел матэматыкі, які вывучае якасныя ўласцівасці геаметрычных фігур, што не залежаць ад іх памераў і прамалінейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

darnliegen

* vi зале́жаць (ад чаго-н.)

es liegt mir viel ~ — гэ́та для мяне́е́льмі) ва́жна

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

hinge2 [hɪndʒ] v. прымацо́ўваць, наве́шваць на заве́сах

hinge on [ˌhɪndʒˈɒn] phr. v. ца́лкам зале́жаць ад чаго-н. (пра дзеянне, вынік і да т.п.)

hinge upon [ˌhɪndʒəˈpɒn] phr. v. = hinge on

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

варыяцы́йны

(ад варыяцыя)

які мае адносіны да варыяцыі;

в-ае злічэнне — раздзел матэматыкі, які вывучае экстрэмумы, што залежаць ад выбару адной або некалькіх функцый, метадам варыяцый.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

экалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да экалогіі. Экалагічны баланс прыроды. Экалагічныя ўмовы. □ Ад станоўчага вырашэння экалагічных праблем у значнай ступені залежаць дабрабыт цяперашняга і будучага пакаленняў, існаванне самой цывілізацыі. «Звязда». // Звязаны з умовамі навакольнага асяроддзя, якія ўздзейнічаюць на арганізм. Экалагічныя фактары. Экалагічная прыстасаванасць віду.

•••

Экалагічны крызіс — крытычны стан навакольнага асяроддзя, які пагражае існаванню людзей, выкліканы безгаспадарчым выкарыстаннем вады, паветра, глебы, расліннага і жывёльнага свету.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Незале́жнасць ’самастойнасць, аўтаномнасць’ (Яруш., Некр. і Байк., БРС, ТСБМ), укр. незалежність ’самастойнасць, непадпарадкаванасць’. Запазычана з польск. niezależność ’тс’ або ўтворана на мясцовай глебе ад зале́жны, зале́жнасць ’несамастойнасць’, якое ў сваю чаргу, відаць, запазычана з польск. zależny, zależność ’тс’, ад zależeć ’быць залежным, несамастойным’ (< za‑leżeć, гл. ляжа́ць). На базе гэтай жа мадэлі прыназоўнік *za + дзеяслоў стану (спакою), аднак з іншым лексічным напаўненнем, утвораны рус. незави́симость (ад за‑висетьзалежаць’), чэш. nezávislost, славен. nezavisnost, серб.-харв. неза́висност, балг. незави́симост, макед. независност і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

depend [dɪˈpend] v.

1. (on) зале́жаць;

that depends/it all depends як сказа́ць, паба́чым

2. : depend on/upon smb./smth. спадзява́цца/разлі́чваць на каго́-н./што-н.

depending on у зале́жнасці ад

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

інтэрсуб’екты́ўнасць

(ад інтэр- + суб’ектыўнасць)

тэрмін у некаторых суб’ектыўна-рэалістычных тэорыях для абазначэння феноменаў (з’яў), што не залежаць ад асобнага суб’екта, выходзяць за сферу яго індывідуальнай свядомасці, але не існуюць аб’ектыўна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэмпера́мент

(лац. tempéramentum = належныя суадносіны частак, суразмернасць)

1) сукупнасць псіхічных рыс асобы, якія залежаць ад фізіялагічных асаблівасцей арганізма і складаюць пэўны псіхалагічны тып (напр. флегматычны т);

2) жыццёвая энергія, здольнасць да ўнутранага ўздыму, страснасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

rely [rɪˈlaɪ] v. (on/upon)

1. спадзява́цца; разлі́чваць, давяра́ць;

You may rely on me. Вы можаце разлічваць на мяне

2. зале́жаць (ад чаго-н.);

They rely on the spring for their water. Яны атрымліваюць ваду толькі з гэтай крыніцы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)