Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тлен1 ’тленне, гніенне, распад, разбурэнне’, ’прах’ (ТСБМ, Гарэц.), тлень ’гніль; знікомасць, нікчэмнасць’ (Нас., Байк. і Некр.). Можа разглядацца як скарочаная форма аддзеяслоўнага назоўніка тле́нне (тле́ньне) ’гніенне, прэнне, гарэнне без полымя’ (Ласт.) ад тлець (гл.), аднак слабая засведчанасць у народнай мове схіляе да думкі аб пранікненні з ц.-слав.тлѣнъ ’прах’, параўн. у Скарыны тление, тлененъ ’спарахнелы’ (Сл. Скар.) са ст.-слав.тьлѣньнъ ’знікомы, зямны’.
Тлен2 ’кісларод’ (Байк. і Некр.), тлён ’тс’ (Некр. і Байк.), сюды ж тле́ньнік ’вокіс’ (Байк. і Некр.). Запазычана з польск.tlen ’кісларод’, наватвора XIX ст. ад tleć (гл. наступнае слова).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тле́ннен
1. (гніенне) Fäulnis f -, Verwésung f -, Módern n -s;
2. (гарэнне) Glímmen n -s, Schwélen n -s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Мурша́вы ’гнілы’ (свісл., Шатал.; ваўк., Сл. ПЗБ; смарг., Сцяшк. Сл.); му́ршыны ’парахня’ (ваўк., Сл. ПЗБ). Укр.ровенск.му́рша ’гніль, парахня ў сярэдзіне дрэва’, ’лес з такой хваробай’. Запазычаны з польск.murszeć ’буцвець’, mursz ’гніенне’, murszaty, zmurszały ’збуцвелы’, якія з с.-в.-ням.mürsen ’таўчы’, усх.-с.-ням.morsch ’гнілы, стары, крохкі’ (Брукнер, 655).
2.(то, что подвержено тлению) тлен, род. тле́ну м., тло, род. тла ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АНАЭРАБІЁЗ
(ад ан... + аэра... + ...біёз),
анаксібіёз, жыццё пры адсутнасці свабоднага малекулярнага кіслароду. Звычайная ўмова існавання анаэробных арганізмаў. Тэрмін анаэрабіёз увёў франц. вучоны Л.Пастэр (1861); ён паказаў, што мікраарганізмы, якія выклікаюць маслянакіслае браджэнне, гінуць у прысутнасці кіслароду. У шматклетачных жывёл анаэрабіёз — часцей часовы стан, які забяспечвае выжыванне ў перыяды недахопу кіслароду і суправаджаецца рэзкім падзеннем абмену рэчываў і пераходам у неактыўнае становішча (гл.Анабіёз). Працэсы анаэробнага ператварэння (браджэнне, гніенне) маюць вял. значэнне ў кругавароце рэчываў у прыродзе.