Адрабля́ць, адробліваць ’адчараваць, зняць чары’ (Нас., Інстр. III) да рабіць (гл.). Семантыка няясная. Неверагодна бачыць тут сляды старажытнага семантычнага пераходу ’чары’ — ’дзеянне’ (варажыць ∼ ст.-грэч. (Ϝ) ἐργόν ’дзеянне’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адмо́ва, ‑ы, ж.
Тое, што і адмаўленне (у 1 знач.). Таццяна не знаходзіла сабе месца. Адмова Лясніцкага ўзяць яе на гэту аперацыю, у якой прымала ўдзел уся брыгада, пакрыўдзіла і ўсхвалявала яе.Шамякін.К твайму аконцу каля ганка Падходзіць варажыць цыганка. І, чуючы твае адмовы, Шыпіць пракляцця злыя словы.Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1.Варажыць: прадказваць што‑н. па якіх‑н. прыметах. Па зімах гадаюць пра лета. □ На рамонках [Аксана] гадала: Ці кахае, ці не?Бачыла.
2. Выказваць здагадкі, меркаваць. Не сніў, не думаў, не гадаў, што так са мною стане.Пушча.Спыніўшыся на лузе, хлапчукі Услых гадаюць: — Хто ідзе такі?Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
palm1[pɑ:m]n. дало́нь;
sweaty palms по́тныя дало́ні
♦
have smb. in the palm of one’s hand мець ула́ду над кім-н.;
read smb.’s palmваражы́ць па чыёй-н. дало́ні
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Валхві́ць ’лячыць’ (Пал.); ’песціць, цацкацца’ (Юрч.). Другое значэнне метафарычнае. Валхвіць ’лячыць’ да волхв ’знахар’, параўн. рус.волхвовать, волшить, волшебничать, волшебствовать ’знахарыць, загаварваць’. Параўн. семантычныя суадносіны варажыць і урач (гл. Коген, Запіскі, 191). Гл. таксама Вайян, RÉS, 1961, 144.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Варажба́ ’гаданне’ (Гарэц.); ’чараўніцтва’ (Яруш., 118). Рус.ворожба, укр.ворожба, польск.wróżba ’гаданне, прадказанне’, балг.дыял.вра́жба́ ’лячэнне, дзеянне ўрача’, макед.вражба ’варажба’, серб.-харв.вра́жбина ’чараўніцтва’. Прасл.*voržьba < *voržiti (гл. варажыць). Аб суфіксацыі гл. SP, 1, 61–62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Káffeesatz
m -es ка́вавая [кафе́йная] гу́шча
aus dem ~ wáhrsagen [orákeln] — разм.варажы́ць на ка́вавай [кафе́йнай] гу́шчы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
fusy
fus|y
мн. асадак; гушча;
wróżyć z ~ów — варажыць на кававай гушчы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Варо́жка ’варажбітка, жанчына, што займаецца варажбой, варожыць’ (Бяльк., Янк. III). Рус.дыял.воро́жка ’тс’, укр.воро́жка. Утварэнне суфіксам ‑к(а) ад дзеяслова варажы́ць (гл.), усх.-слав.*vorožiti, слав.*voržiti (параўн. і балг.вража́ ’чарадзейнічаю’, серб.вра̀жати, славен.vražíti, чэш.vražiti, польск.wróżyć). Гл. Рудніцкі, 478–479.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гада́ць
1. (варажыць) wáhrsagen неаддз.vt; Kárten légen [schlágen*] (на картах);