гіраарбі́та
(ад гіра- + арбіта)
гіраскапічны прыбор для вызначэння вугла адхілення ад плоскасці арбіты штучнага спадарожніка Зямлі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
канфака́льны
(ад лац. con = з, разам + фокус)
які мае агульны фокус (напр. арбіты планет з’яўляюцца канфакальнымі крывымі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
перыа́стр
(ад перы- + гр. astron = зорка)
астр. бліжэйшы да галоўнай зоркі пункт арбіты зоркі-спадарожніка (проціл. апаастр).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
перысяле́ній
(ад перы- + гр. selene = Месяц)
астр. бліжэйшы да Месяца пункт арбіты штучнага спадарожніка Месяца (проціл. апасяленій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
апаа́стр
(ад апа- + гр. astron = зорка)
астр. самы аддалены ад галоўнай зоркі пункт арбіты зоркі-спадарожніка (параўн. перыастр).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
апасяле́ній
(ад апа- + гр. selene = месяц)
астр. пункт арбіты спадарожніка Месяца, найбольш аддалены ад цэнтра Месяца (проціл. перысяленій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АПАГЕ́Й
(ад апа... + грэч. gē Зямля),
1) пункт арбіты Месяца ці штучнага спадарожніка Зямлі, найб. аддалены ад цэнтра Зямлі; процілеглы перыгею). У астраноміі тэрмін «апагей» адносіцца толькі да целаў, што рухаюцца па замкнёных арбітах вакол Зямлі.
2) У пераносным сэнсе апагей — найвышэйшая ступень, найб. ўздым, росквіт дзейнасці, творчасці, славы.
т. 1, с. 411
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
афе́лій
(ад гр. apo = ад + helios = Сонца)
найбольш аддалены ад Сонца пункт арбіты планеты, каметы або штучнага спадарожніка (проціл. перыгелій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
перыге́лій
(ад перы- + гр. helios = Сонца)
астр. пункт найменшага аддалення арбіты планеты, каметы або штучнага спадарожніка ад Сонца (проціл. афелій).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГОД,
прамежак часу, блізкі па працягласці да перыяду абарачэння Зямлі вакол Сонца. У астраноміі вылучаюць: сідэрычны (зорны) год, які адпавядае аднаму бачнаму абароту Сонца па нябеснай сферы адносна нерухомых зорак, складае 365,2564 сярэдніх сонечных сут; трапічны год — прамежак часу паміж двума паслядоўнымі праходжаннямі цэнтра Сонца праз пункт веснавога раўнадзенства (365,2422 сут); анамалістычны год — прамежак часу паміж двума паслядоўнымі праходжаннямі Сонца праз перыгей яго бачнай геацэнтрычнай арбіты (365,2596 сут); драканічны год — час, за які Сонца вяртаецца да таго ж (узыходнага і сыходнага) вузла арбіты Месяца на экліптыцы (346,620 сут); працягласць гэтых гадоў прыведзены для 1900; каляндарны год мае 365 сут для звычайных гадоў і 366 сут для высакосных гадоў; месячны год роўны 12 сінадычным месяцам (у сярэднім 354,367 сут).
т. 5, с. 320
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)