odwołanie
odwołani|e
н.
1. адмена;
aż do ~a — аж да адмены;
od tego nie ma ~a — гэта непазбежна; гэтага не пазбегнуць;
2. адкліканне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
sens, ~u
м. сэнс;
pleść bez ~u — гаварыць недарэчнасці, плесці лухту;
to nie ma ~u — гэта недарэчна (бяссэнсіца);
w pewnym ~ie — у пэўным сэнсе
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
smakować
smak|ować
незак.
1. каштаваць, спрабаваць;
2. быць смачным; падабацца;
~ować świetnie — быць вельмі смачным;
to mi nie ~uje — мне гэта не падабаецца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
specjalista
specjalist|a
м. спецыяліст;
lekarz ~a — урач (лекар, доктар) спецыяліст;
on jest ~ą od tego — ён на гэта майстар; ён у гэтым майстар
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
udźwignąć
зак. узняць, падняць;
ledwo mógł to udźwignąć — ён ледзь падняў гэта;
wzięła tyle, ile mogła udźwignąć — яна ўзяла столькі, колькі магла падняць (панесці)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ба́ндыш ’калун, сякера’ (лельч., Арх. ГУ). Відавочна, з *бындаш, *біндаш, а гэта нейкая дыял. форма да біндас ’сякера’ (гл.; < ням. Bindaxt). Канчатковае ‑аш, ‑ыш у гэтым слове можа адлюстроўваць ням. дыял. формы (аб ням. дыял. формах для ’сякеры’ параўн. Непакупны, Мовознавство, 1970, 6, 38).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Басты́сь здаровы, ні на што няздатны хлопец, бадзяга’ (Касп.). Няяснае слова (як і большасць экспрэсіўных слоў наогул). Можна меркаваць, што гэта нейкае ўтварэнне («экспрэсіўны» суфікс ‑с‑), звязанае з басця́цца (з літ. мовы) ’бадзяцца’ (гл.), басця́ка ’бадзяга’ і з байстру́к, бастру́к. Параўн. яшчэ літ. bastū̃nas ’бадзяга’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Баёвік ’жакет ці кофта, пашытая з байкі’ (Янк. Мат., маладзечн.). Можна думаць, што гэта запазычанне з польск. Параўн. польск. baja ’байка’, bajowy ’байкавы’. Параўн. палес. баёўка, баю́ўка ’хустка з байкі’ (Сакал.), бясспрэчна, з польск. bajówka спадніца з байкі ці іншай тканіны’. Параўн. ба́йка 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Берало́з ’ракіта, Salix fragilis L.’ (Яшкін). Назвы для Salix часта маюць у другой частцы *‑loza, *‑loz. Параўн. бел. вербалоз, укр. верболіз, верболоз, верболоза, краснолоз, чернолоза, чорнолоз і г. д. Мяркуем, што бел. берало́з — гэта скажонае вербалоз (вербало́з > *бервалоз > берало́з), у якім адбыліся метатэзы зычных.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Блы́таць. Сюды адносіцца і блу́таць ’тс’ (Бяльк., Шат.). Можна меркаваць, што зыходным з’яўляецца блу́таць, якое ўзнікла з плу́таць азванчэннем п > б (перад л). Адносна чаргавання галосных у : ы ў экспрэсіўных словах — гэта не рэдкасць. Параўн., напр., у рус. гаворках: блука́ться, блука́ть ∼ блы́ка́ться ’бадзяцца, валачыцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)