Барть ’борць’ (Кіркор). Запазычанне з польск. barć ’тс’ (прасл. bъrtь). Беларуская форма — борць (гл.). Параўн. яшчэ ст.-бел. (XVI ст., Нас. гіст.) бартны ’борцевы’ < польск. bartny ’тс’ (да barć).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Баршч ’расліна баршчэўнік сібірскі, Heracleum sibiricum L.’ (Кіс., Нас.). Запазычанне з польск. barszcz ’тс’ (прасл. bъrščь), Кюнэ, Poln., 43. Бел. форма гэтага слова — боршч (гл.; там і літ-ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Біфштэ́кс. Рус. бифште́кс, укр. біфште́кс. Зыходным з’яўляецца англ. beefsteaks (мн.) ад beefsteak ’ялавічына’. Падрабязна гл. Шанскі, 1, Б, 126–127. Бел. і ўкр. словы, відавочна, запазычаны праз рус. мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вадаспа́д ’вадапад’ (Яруш.); ’месца, дзе вада ракі падае’ (Інстр. I). Складанае слова: вада + спадаць. Параўн. укр. водоспа́д ’тс’. Магчыма, паланізм у бел. мове: польск. wodospad, але серб.-харв. во̏допа́д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваздухі́ ’лёгкія’ (КЭС, Інстр. I). Да дых‑/дух‑. Параўн. аналагічныя ўтварэнні: рус. духи́ і ды́хи ’дыхальныя шляхі, асабліва ў каня’, смал. воздухи ’лёгкія, грудзі’. Параўн. бел. даць пад уздых.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Велеры́б ’кіт’ (Нас.). Запазычанне з польск. wieloryb ’тс’ (да польск. слова гл. Брукнер, 616). У помніках бел. мовы велерибъ, велиорибъ, велорибъ вядома з XVII ст. (гл. Булыка, Запазыч., 59).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́льбіць ’хваліць, праслаўляць’ (Нас.). Ст.-бел. велбити ’тс’ (засведчана ў помніках з XVI ст.; Булыка, Запазыч.). З польск. wielbić ’тс’ (а гэта звязана з wielki, wiele; гл. Брукнер, 616).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́жалапаць ’выжлуктаць, выхлебтаць’ (Сцяц., Зэльв.). Запазычанне з польск. wyżlopać ’выхлебтаць, прагна выпіць, апаражніць’, якое ў сваю чаргу з літ. žliaũbti ’прагна есці, лопаць, аплятаць’ (Малько, Бел.-польск. ізал., 90).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярста́к ’сталярны варштат’ (КТС, Інстр. II, Шат.), палес. вэрста́к, вярста́к ’тс’ (Уладз.), рус. верстак. Відазмененае ст.-бел. запазычанне верстатъ (< ст.-польск. warstat), пераразмеркаванае дысіміляцыяй тат > так. Гл. яшчэ вярста́т.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вяці́сты ’галінасты’ (КСТ, ТСБМ, петрык., Шатал.). Укр. вітистий (Грынч.), рус. ветистый (СРНГ). Прыметнік ад вець, суф. ‑іст‑; гл. яшчэ вецце і вець. Бел., магчыма, незалежна ад асновы вет‑ (< ветка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)