Мрак ’імжа’ (Ян.). У выніку кантамінацыі лоеў. мжак і мра́ка ’тс’. Не выключана магчымасць запазычання з рус. мовы, дзе мрак — ц.-слав. лексема з прасл. morkъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Талья́нка ’аднарадны рускі гармонік’ (ТСБМ). Укр., рус. талья́нка ’тс’. З рускай мовы, дзе першапачаткова было италья́нка ’італьянка’, ’італьянкі гармонік’ < Италия (ЕСУМ, 5, 510; Фасмер, 4, 17).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэ́ндэр ‘прычэп да паравоза’; ‘конкурсная форма правядзення таргоў’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз рус. те́ндер, дзе з англ. tender ‘тс’, ‘заяўка на падрад’ (Арол, 4, 60).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брызянто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Разм. Плашч або накідка, пашытыя з брызенту. Цяпер у сваёй размаляванай брызянтоўцы Косця стаяў на рыштаваннях і малатком абіваў сцяну, дзе паадставала старая тынкоўка. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бурда́, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Разм. пагард. Дрэнна прыгатаванае, нясмачнае пітво або рэдкая (вадкая) ежа; баланда. Калі ўсе з Шуравага вагона атрымалі па порцыі бурды, немец зазірнуў у вагон, ці ўсе выйшлі. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
веснахо́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Паэт. Хада вясны. Толькі ціха сніцца зорам крыгалом і веснаход. Машара. // Надыход светлых, радасных падзей, з’яў і пад. Яшчэ шмат хто глядзіць мо варожа На ўспенены дзён веснаход... Гурло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
відната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.
Пра наяўнасць вялікай колькасці святла дзе‑н. А перад насыпам такая відната, хоць кніжкі чытай: кожная травінка асветлена. Мележ. [Мурашка:] — На дварэ дзень, відната, а мы спаць сабраліся. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дгаласкі, ‑аў; адз. водгаласак, ‑ску; м.
Разм. Тое, што і водгалас, водгук (у 1 знач.). Грукат дрывасекаў разлягаецца водгаласкамі па ваколіцы. Бядуля. Водгаласкі вайны чуліся на рэйдзе, дзе стаяў абпалены крэйсер ці браняносец. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каланча́, ‑ы, ж.
Дазорная вышка пажарнай часці. Пажарная каланча. □ — Да вайны пажарная была на плошчы. Не толькі з каланчы, але і з вокнаў другога паверха, дзе змяшчалася дзяжурка, плошча была як на далоні. Шамякін.
[Цюрк. калача з араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даабра́ць, ‑бяру, ‑бярэш, ‑бярэ; ‑бяром, ‑бераце; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і давыбраць. Даабраць члена праўлення. □ Па прапанове старшыні на.. пасяджэнні Стася Вілюевіча даабралі ў рэвізійную камісію, дзе не хапала адн[ой] кандыдатуры. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)