Прах́оны (прахо́ный) ’рэдкі (пра хлеб)’ (Бяльк.), сюды ж прахо́на ’рэдкавата, нягуста’ (Гарэц.), рус. дыял. прахо́ный ’рэдкі, нягусты (каша, цеста); наздраваты (пра хлеб)’. Паводле Малько (Бел.-рус. ізал., 65), да ц.-слав. прах ’пыл’, параўн. рус. праховый ’рэдкі, нягусты’. Магчыма і іншае тлумачэнне: ад *прахо(д)ны, параўн. прахо́н ’вольны доступ, праход, шчыліна’ (Нас., Гарэц.), што да ход, хадзіць, адносна фанетыкі параўн. ахалона ’ахаладжэнне’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зачарсцве́ць
1. trócken wérden, vertrócknen vi (s);
хлеб зачарсцве́ў das Brot ist vertrócknet;
2. перан hart wérden, sich verhärten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
счарсцве́ць
1. trócken wérden, vertrócknen vi (s);
хлеб счарсцве́ў das Brot ist vertrócknet;
2. перан sich verhärten, hart wérden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абмяклы, ‑ая, ‑ае.
1. Які страціў цвёрдасць, пругкасць. Абмяклы ад вільгаці хлеб.
2. перан. Які стаў вялым, расслабленым. Пілот-механік, знаёмы Алегу, абмяклы, ляжаў на падлозе. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грузавік, ‑а, м.
Разм. Грузавы аўтамабіль. Удзень і ўночы стэпам пылілі грузавікі, везлі на элеватар у мяхах і проста ў кузавах золата — у поце запрацаваны хлеб. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Getréide
n -s, - збо́жжа, зе́рне; жы́та
das ~ auf dem Halm — хлеб на ко́рані
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
háusbacken
a
1)
~es Brot — хлеб ха́тняй вы́печкі
2) дамаро́слы
3) ну́дны, празаі́чны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Brot
n -(e)s, -e
1) хлеб
belégtes ~ — бутэрбро́д
2) скі́ба [лу́ста] хле́ба
das tägliche ~ — хлеб штодзённы, прако́рм
sein éigen ~ éssen* — жыць ула́снай пра́цай
frémder Léute ~ éssen* — е́сці чужы́ хлеб, жыць за чужы́ кошт
◊ der Mensch lebt nicht vom ~ alléin — чалаве́к жыве́ не адны́м то́лькі хле́бам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Бутэрбро́д. Рус. бутербро́д, укр. бутербро́д. Запазычанне з ням. Butterbrod (Butterbrot) ’хлеб з маслам’. Брандт, РФВ, 18, 33; Фасмер, 1, 252; Шанскі, 1, Б, 238.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раго́йш, раго́йж ’пірог-скавароднік’ (ЛА, 4; Сл. ПЗБ). З літоўскага ragaĩšis ’хлеб, пірог, выпечаныя з пшанічнай ці ячневай мукі грубага змолу’ (Лаўчутэ, Балтизмы, 49).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)