Неўгамонна ’безперастанна’: zub balič nieŭhamònna (Пятк. 2). Параўн. выраз угамону няманяма супыну’, гл. угамон.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сумненне, , н.

  1. Няўпэўненасць у праўдзівасці чаго-н., адсутнасць веры ў каго-, што-н.

    • Няма сумнення, што ўраджай будзе добры.
  2. Замінка, непаразуменне, што ўзнікае ў працэсе вырашэння якога-н. пытання.

    • Узнікае с. наконт тэрміну завяршэння будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

цяжкаду́м, ‑а, м.

Тое, што і тугадум. [Ганна Сымонаўна:] — Апрача таго,.. [Лазук] цяжкадум. У ягоным розуме няма гнуткасці, няма здольнасці «на хаду», у залежнасць ад новых сітуацый, змяняць кірунак сваіх думак. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

tenuously [ˈtenjuəsli] adj. сла́ба;

The two ideas are only tenuously connected. Паміж гэтымі дзвюма ідэямі амаль няма сувязі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wicked1 [ˈwɪkɪd] n. : the wicked грэ́шнікі; бязбо́жнікі

(there’s) no peace for the wicked няма́ спако́ю грэ́шнікам

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

worried [ˈwʌrid] adj. (about) заклапо́чаны, устрыво́жаны, занепако́ены, расхвалява́ны;

There’s no need to look so worried. Няма чаго турбавацца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Не́каліняма калі, няма часу’ (Нас., Грыг., Гарэц., Мал., Сл. ПЗБ, ТС, Растарг.), ’няма калі; калісьці’ (докш.; бых., Янк. Мат.; Бяльк.), ’калісьці, даўно’ (Сцяшк.), ’некалі; у будучым, у хуткім часе’ (Яўс.), параўн. таксама з нарашчэннем часціц: не́каліка, не́калікі, не́каліцька, не́какаліцькі (Яўс.), рус. не́колиняма калі, няма вольнага часу’, ст.-слав. нѣколи ’калісьці, аднойчы’. Прасл. *několi, з (гл. не) і koli (гл. калі), гл. ESSJ SG, 2, 478.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

галюцына́цыя

(лац. hallucinatio = трызненне)

з’ява падману зроку, слыху або нюху ў выніку псіхічнага расстройства; уяўнае адчуванне таго, чаго ў сапраўднасці няма.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца. Лопнуў графін. Лопнула струна.

2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.). Лопнулі надзеі.

Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.

Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.

|| незак. ло́паць, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

адна́к.

1. злуч. супраціўны. Тое, што і але¹ (у 1 знач.). Дажджу пакуль што няма, а. ён можа пайсці. Хоць і многа працуе, а. не стамляецца.

2. пабочн. сл. Тым не менш, усё ж, усё-такі. Вы, а., не забудзьце абяцанага. Чалавек, а., не здаваўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)