Неўгамонна ’безперастанна’: zub balič nieŭhamònna (Пятк. 2). Параўн. выраз угамону няма ’няма супыну’, гл. угамон.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сумненне, ✂, н.
-
Няўпэўненасць у праўдзівасці чаго-н., адсутнасць веры ў каго-, што-н.
- Няма сумнення, што ўраджай будзе добры.
-
Замінка, непаразуменне, што ўзнікае ў працэсе вырашэння якога-н. пытання.
- Узнікае с. наконт тэрміну завяршэння будаўніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
цяжкаду́м, ‑а, м.
Тое, што і тугадум. [Ганна Сымонаўна:] — Апрача таго,.. [Лазук] цяжкадум. У ягоным розуме няма гнуткасці, няма здольнасці «на хаду», у залежнасць ад новых сітуацый, змяняць кірунак сваіх думак. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
tenuously [ˈtenjuəsli] adj. сла́ба;
The two ideas are only tenuously connected. Паміж гэтымі дзвюма ідэямі амаль няма сувязі.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
wicked1 [ˈwɪkɪd] n. : the wicked грэ́шнікі; бязбо́жнікі
♦
(there’s) no peace for the wicked няма́ спако́ю грэ́шнікам
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
worried [ˈwʌrid] adj. (about) заклапо́чаны, устрыво́жаны, занепако́ены, расхвалява́ны;
There’s no need to look so worried. Няма чаго турбавацца.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Не́калі ’няма калі, няма часу’ (Нас., Грыг., Гарэц., Мал., Сл. ПЗБ, ТС, Растарг.), ’няма калі; калісьці’ (докш.; бых., Янк. Мат.; Бяльк.), ’калісьці, даўно’ (Сцяшк.), ’некалі; у будучым, у хуткім часе’ (Яўс.), параўн. таксама з нарашчэннем часціц: не́каліка, не́калікі, не́каліцька, не́какаліцькі (Яўс.), рус. не́коли ’няма калі, няма вольнага часу’, ст.-слав. нѣколи ’калісьці, аднойчы’. Прасл. *několi, з ně (гл. не) і koli (гл. калі), гл. ESSJ SG, 2, 478.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
галюцына́цыя
(лац. hallucinatio = трызненне)
з’ява падману зроку, слыху або нюху ў выніку псіхічнага расстройства; уяўнае адчуванне таго, чаго ў сапраўднасці няма.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.
1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца. Лопнуў графін. Лопнула струна.
2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.). Лопнулі надзеі.
◊
Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.
Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.
|| незак. ло́паць, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
адна́к.
1. злуч. супраціўны. Тое, што і але¹ (у 1 знач.). Дажджу пакуль што няма, а. ён можа пайсці. Хоць і многа працуе, а. не стамляецца.
2. пабочн. сл. Тым не менш, усё ж, усё-такі. Вы, а., не забудзьце абяцанага. Чалавек, а., не здаваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)