Гіта́ра ’гітара’. Рус.гита́ра, укр.гіта́ра. Запазычанне з польск.gitara (або ням.Gitarre). Першакрыніцай з’яўляецца грэч.κιθάρα (здаецца, усх. паходжання). Гл. Фасмер, 1, 408; Шанскі, 1, Г, 83. Бел. дыял. форма гіта́р (Бяльк.) — вынік дэфармацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ельмо́жня ’міласціна’ (Шн.) < польск.jałmużna. Польск.jałmużna < чэш.almužna, якое ў сваю чаргу са ст.-в.-ням.almōsan < н.-лац.alimosina < грэч.ἐλεημοσύνη ’міласціна’ (Міклашыч, 2; Бернекер, 27). Бел.ельможня — вынік пазнейшай кантамінацыі з вельможны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́хань ’ворыва, ворная зямля’ (Яруш.; КЭС, лаг.), ’выкарчаваны ўчастак сярод лесу’ (ганц., Сл. ПЗБ), паханіца ’ворыва’ (віл., Сл. ПЗБ). Да пахаць (гл.). Аб суфіксе -нь (са значэннем ’прадмет, вынік дзеяння’) гл. Сцяцко, Афікс. наз., 58.⇉.
1. Думка, погляд. Відаць, думка была слушная, бо таварышы падтрымалі меркаванне радыста.Шыцік.— Чалавек як прывыкне да дамашняй стравы, дык яго хоць у рэстараны завядзі — не наесца, — выказаў сваё меркаванне Казлюк.Няхай.//Вынік роздуму. Вера Антонаўка коратка пазнаёміла выпускніцу з двума меркаваннямі камісіі.Васілевіч.
2. Разлік, дапушчэнне. Ішоў дзед Талаш з такім меркаваннем, каб на сядзібу папасці ў сутонне.Колас.Партызаны выказвалі свае меркаванні пра тое, што магло здарыцца з Мікалаем Мікалаевічам.Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Які не належыць нікому. [Сымон:] — Я... так... хлопец... падарожны, Праз сябе сам... Я... нічый!Колас.А вось чаму.. [сасну], нічыю, прыдарожную, за доўгія гады ніхто не ссек, — адказаць цяжка.Навуменка.
2.узнач.наз.нічыя́, ‑ёй, ж.Разм. Такі вынік гульні, барацьбы і пад., калі ні адзін з праціўнікаў не выйграе. Згадзіцца на нічыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЫ́ВІХ,
зрушэнне сустаўных канцоў касцей, што выклікае парушэнне функцыі сустава. Бывае поўнае ссоўванне сустаўных паверхняў (поўныя вывіхі) і частковае (няпоўныя вывіхі, падвывіхі). Адрозніваюць вывіхі траўматычныя, звычайныя, прыроджаныя і паталагічныя. Траўматычныя вывіхі бываюць ад ускосных або прамых мех. траўмаў з пашкоджаннем капсулы сустава і звязкі. Падзяляюцца на свежыя (да 3 дзён), нясвежыя (да 3—4 тыдняў) і застарэлыя (больш за месяц), у залежнасці ад стану скуры — на адкрытыя і закрытыя. Прыкметы: рэзкія болі ў пашкоджаным суставе, парушэнне яго функцыі і формы, канечнасць прымае змушанае становішча, мяняецца яе даўжыня. Лячэнне: тэрміновае ўпраўлянне вывіха, застарэлыя лечаць хірургічна. Звычайныя вывіхі найчасцей бываюць у плечавым суставе пасля няправільнага лячэння траўматычнага. Лячэнне хірургічнае. Прыроджаныя вывіхі — вынік няправільнага ўнутрычэраўнага развіцця плода (найчасцей адна- або двухбаковы вывіх сцягна). Вынік лячэння залежыць ад часу выяўлення такіх вывіхаў; позняе выяўленне патрабуе хірург. лячэння. Паталагічныя вывіхі ўзнікаюць ад развіцця ў поласці сустава ці ў сустаўных канцах касцей запаленчага працэсу, пры вялых паралічах канечнасцей ці артрапатыях. Лячэнне залежыць ад прычыны хваробы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ *Нагалабоску, наголобоску, наголобузку ’набасанож, на голую нагу’ (ТС), наголобіску ’тс’ (шнек., Нар. лекс.), наголо‑ бу́скы, наголобу́ську ’тс’ (столін., Нар. лекс., Жыв. сл.). Складанае слова, відаць, вынік кантамінацыі выразаў на голую ногу і на босую ногу ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трысомнік ‘месца, дзе сякуць дровы’ (Мат. Маг.). У выніку змены ‑тн‑ на ‑мн‑ (калі гэта не вынік памылковай дэшыфроўкі запісу), параўн. трысо́тнік ‘месца, дзе колюць і сушаць дровы’ (Жд. 2, ДАБМ, камент., 789). Гл. трасотнік, траскоўнік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
consequent
[ˈkɑ:nsəkwənt]1.
adj.
1) вы́ніклы (зь не́чага)
2) лягі́чна пасьлядо́ўны
2.
n.
1) вы́нік -у m., пасьлядо́ўнае здарэ́ньне
2) другі́ член умо́ўнага ска́зу
3) Math. другі́ член прапо́рцыі (дачыне́ньня)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)