перама́зацца, ‑мажуся, ‑мажашся, ‑мажацца; зак.

Запэцкацца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае; запэцкацца ў многіх месцах. Уся вопратка перамазалася. □ Маці, сустрэўшы нас у сенцах, успляснула рукамі. — Дзе гэта вы так перамазаліся?.. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каю́т-кампа́нія, ‑і, ж.

Агульнае памяшканне на судне, дзе харчуюцца і адпачываюць пасажыры, а на ваенных суднах — афіцэры. Сваё падарожжа па караблі мы закончылі ў кают-кампаніі. Гэта быў прасторны, светлы пакой. Бяганская.

[Ад гал. kajuit — каюта і фр. compagnie — грамада.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кізя́к, ‑у; мн. кізякі, ‑оў; м.

Гной з дамешкай саломы, які на поўдні СССР высушваецца ў выглядзе цаглін і скарыстоўваецца як паліва. Мы ехалі па бязлеснай мясцовасці, дзе асноўным палівам быў кізяк. «ЛіМ».

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымя́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад прымяць.

2. у знач. прым. Які прымялі; трохі змяты. На тым месцы, дзе .. [Ніна] ляжала, цяпер застаўся след прымятай травы ды кусток спелых расціснутых суніц. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прычыкіля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

Разм. Тое, што і прычыкільгаць. Прычыкіляўшы (дзеепрысл.) на адной назе ад тапчана, дзе ён ляжаў, да стала, «майстар на ўсё» ўзяў на покуце стары сшытак, пяро, чарніліцу. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пы́цель, пы́тля і пы́тлю, м.

1. пы́тля. Тое, што і вальцы (у 2 знач.).

2. пы́тлю. Пытляваная мука. [Жанчына:] — А дзе-ж мне той пшаніцы на пыцель набрацца? Брыль.

•••

Даць (задаць) пытлю гл. даць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбамбі́ць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., што.

Разбіць, разбурыць бамбардзіроўкай. Раніцай фашысцкія самалёты наляцелі на горад, разбамбілі станцыю, падпалілі дамы. Хомчанка. — Дзе ж мы будзем жыць? Наш дом разбамбілі ў першы ж налёт. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раса́днік, ‑а, м.

1. Спецыяльная скрынка з зямлёй для вырошчвання расады.

2. Месца, дзе вырошчваюць маладыя расліны, расаду. Хаты разбегліся ў бакі і.. на пляц пазіраюць нясмела з-за густа зачастаколеных расаднікаў. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рубі́н, ‑у, м.

Каштоўны камень чырвонага колеру. Дзе шуміць пад ветрамі Урал на вяршынях кастрамі рабін, нібы долю сваю, каля скал рудакопы шукалі рубін. Вялюгін. Толькі рубін блішчыць на пярсцёнку ранейшым бляскам. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэтрагра́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Праціўнік прагрэсу, рэакцыянер. — У цікавы час мы жывём, — прамовіў Дым. Яму прыемна слухаць разважанні Астахава, што без чалавека авіяцыя не абыдзецца, але ж і рэтраградам нельга быць. Алешка.

[Ад лац. retrogradus — які ідзе назад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)