катава́сія

(гр. katabasion = сыходжанне)

1) заключная песня ў царкоўным каноне, у час якой абодва клірасы сыходзяцца разам на сярэдзіну царквы;

2) перан. беспарадак, мітусня, неразбярыха.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

скаку́ха, ‑і, ДМ ‑кусе, ж.

Разм.

1. Жан. да скакун (у 3, 4 знач.). Глянь на Рыту Наскакуху, Колькі спрыту, Колькі руху: Скок ды скок Цераз шнурок. А. Александровіч.

2. Танец або песня хуткага рытму. А потым прыйшоў баяніст, расцягнуў мяхі ды польку, такую нястрымную скакуху ўдарыў. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экспрэсі́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які вызначаецца экспрэсіяй; выразны. Экспрэсіўная лексіка. □ Сваё слова ў мясцовых жыхароў часта вызначаецца побытавай канкрэтнасцю зместу або асаблівай экспрэсіўнай адметнасцю ад новага слова. Крывіцкі. Купалаўскі верш заўсёды хвалюе, ён напеўны, меладычны, як народная песня, і ў той жа час неспакойны, імклівы, экспрэсіўны, драматычна напружаны. Ярош.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разлі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., разалье́цца і разліе́цца; разліўся, -ліла́ся, -ло́ся; разліся; зак.

1. Выліцца часткова або поўнасцю; расплюхацца.

Малако разлілося.

2. Размеркавацца па розных пасудзінах (пра вадкасць).

3. Заліць якую-н. прастору, паверхню чаго-н., расцячыся; выйсці з берагоў.

Рака разлілася.

4. перан. Разысціся, разнесціся ва ўсе бакі, па ўсёй прасторы чаго-н., у межах чаго-н.

Разлілася песня ў прасторы.

|| незак. разліва́цца, -а́ецца.

|| наз. разлі́ў, -ліву, м. (да 2—4 знач.) і разліццё, -я́, н. (да 1—3 знач.).

Разліццё жоўці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засто́льны Tisch-; Tfel-;

засто́льная прамо́ва Tschrede f -, -n;

засто́льная пе́сня Tschlied n -(e)s, -er, Trnklied n;

засто́льны тост Trnkspruch m -(e)s, -sprüche, Toast [to:st] m -(e)s, -e або -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Та́нчыць ’танцаваць’ (астрав., Нар. словатв.; Гіл., Жд. 3, Сл. ПЗБ), ’танцаваць, скакаць’ (Сцяшк.), ’танцаваць; заляцацца’ (Нас.), та́нчыць (та́ньчыць) ’танцаваць у кругу, у карагодзе’ (Нар. Гом.), та́ньчыць ’танцаваць’ (Байк. і Некр.), сюды ж та́ньчык ’танец, песня да танцаў’ (Байк. і Некр.), та́нчыцца ’важдацца, займацца’ (Нас.), та́ньчыцца ’цешыцца, вазіцца’ (Байк. і Некр.). З польскай мовы, дзе tańczyć ’танцаваць’ (з XVI ст.), звязанае з taniec ’танец’ (Брукнер, 565; Борысь, 626; Длугаш-Курчабова, 495). Параўн. танцаваць, танец, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

безыме́нны, ‑ая, ‑ае.

Які не мае імя, назвы або яны не вядомыя. [Яраш:] — Я звярнуў у вузкі безыменны завулак, па якім некалі хадзіў да ракі. Шамякін. Безыменнай, безгалосай Ты была, краіна. Колас. // Аўтар якога невядомы; ананімны. Песня Шаўчэнкі безыменнай жыла ў беларускім народзе многія дзесяткі год. Купала.

•••

Безыменны палец гл. палец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нудзі́цца, нуджу́ся, ну́дзішся, ну́дзіцца; незак.

Адчуваць нуду, быць у стане нуды (у 1 знач.). — Ты дужа не нудзіся, дачушка. Слязамі гору не паможаш, — супакойвалі Настасю бацькі. «Работніца і сялянка». З-за ельнічку даносіліся чужая п’яная песня з выкрыкамі ды час ад часу кулямётныя чэргі дазорных, якія, мусіць, нудзіліся ў адзіноце... Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́ўгі lang;

гэ́та до́ўгая пе́сня разм das ist ine lnge Geschchte;

адкла́дваць на до́ўгі час [да свято́га ні́гды] разм etw. auf die lnge Bank scheben* [auf den Sankt-Nmmerleins-Tag verschieben];

ці до́ўга да бяды́! wie leicht kann ein Únglück passieren!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дыфіра́мб

(гр. dithyrambos)

1) урачыстая песня ў старажытнагрэчаскай літаратуры ў гонар бога Дыяніса, пазней — літаратурная форма, блізкая да гімна і оды;

2) перан. перабольшаная пахвала, непамернае ўсхваленне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)