Скаці́на ‘чатырохногая сельскагаспадарчая жывёла’ (ТСБМ, Байк. і Некр.), ‘свойская жывёла’ (ЛА, 1; Нас., Касп., Бяльк., Сержп. Прык.), скоці́на ‘жывёла’, ‘грубы, бяздушны чалавек’ (ТС), скот ‘тс’ (Мат., Бяльк.; в.-дзв., лід., пух., Сл. ПЗБ; Ян.), скаці́на, скот лаянк. ‘погань, падла, хамула’ (Ласт.). Ст.-бел. скотина (XVI ст., Скарына), скоть кравїи и ѡсвечьи (Альтбаўэр); апошняе, паводле Мацкевіч і Грынавяцкене (ЖНС, 213), было карэлятам слова быдло, гл. укр., рус. скот, скоти́на, ст.-рус. скотъ ‘скаціна; маёмасць’, ‘грошы, падатак’, скотьніца ‘казна’, ст.-польск. skot ‘скаціна’, в.-луж., н.-луж. skót ‘тс’, чэш. skot ‘буйная рагатая жывёла’, серб.-харв. ско̏т, славен. skòt ‘дзіцяня жывёліны, прыплод’ і skotína ‘гной, кал жывёлы’, балг. скот ‘скаціна’, ст.-слав. скотъ, ‘скаціна, маёмасць, грошы; жывая істота’. Прасл. *skotъ. Адна з асноўных версій — запазычанне з германскіх моў з прычыны адсутнасці, як лічылі, надзейных сувязей на славянскай глебе. Параўноўвалі з гоц. skatts ‘манета’, ст.-ісл. stattz ‘падатак’, ст.-сакс. skot ‘манета; маёмасць’, ст.-в.-ням. scaz ‘манета’, нова-в.-ням. Schatz ‘скарб’; гл. Кіпарскі, Gemeinslav., 186 і наст.; Фасмер, 3, 655. Аднак германская лексічная група таксама не мае надзейнай этымалогіі; да таго ж славянскае слова захавала больш старое значэнне ‘статак’, у герм. толькі ст.-фрыз. sket ‘грошы, статак’, што дало падставы бачыць у германскіх мовах запазычанне з славянскага, гл., напр., Праабражэнскі, 2, 310; Брукнер, AfslPh, 23, 626; таксама Ільінскі (РФВ, 73, 283 і наст.), які звязваў *skotъ чаргаваннем галосных з шчацінне (гл.). Супраць па фанетычных прычынах Фасмер (там жа) з-за немагчымасці вытлумачыць герм. tt у гэтым выпадку. Пераважаюць версіі славянскага паходжання: Мартынаў (Лекс. взаим., 183 і наст.: славянскае пранікненне ў прагерманскую); Жураўлёў (Этимология–1981, 38–44), Шустар-Шэўц (1297) — ад *kotiti se ‘нараджаць (аб жывёлах)’ з s‑рухомым або прыставачным з развіццём значэння ‘нараджаць (дзіцянят)’ — ‘дзіцяня’ — ‘маладая жывёліна’ — ‘скаціна’. Агляд версій гл. яшчэ Трубачоў, Происх., 99 і наст. Станкевіч (Зб. Унбегаўну, 222) прапанаваў вывядзенне *skotъ < *skop‑tъ, што да *skopiti (гл. скапец 2) і тлумачыць гемінацыю t у прагерманскім skatta ‘статак, маёмасць’. Крытыку гэтай этымалогіі гл. Страхаў, Palaeoslavica, 13, 2, 18 (“сохранение узкой технической конкретики в обобщенном наименовании не представляется вероятным”).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wyrobek, ~ku

wyrob|ek

м. уст.

1. заробак; промысел;

iść na ~ek — ісці ў заробкі;

2. выраб;

3. маёмасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

dorobek, ~ku

dorob|ek

м.

1. набытак, маёмасць;

2. дасягненне, здабытак; вынік;

~ek wielu lat pracy — вынік шматгадовай працы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

кашла́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Пакрыты доўгай поўсцю; калматы. У хляве ўся Тарэнтава маёмасць: худы кашлаты конь. Галавач. // З густымі ўскудлачанымі валасамі. Кашлатая Саўкава галава з цэлаю шапкаю чорных валасоў зняважліва ківалася. Колас.

2. Разгалісты, з густым веццем, шырокімі лапкамі. Кашлатыя елкі і выносістыя хвоі абступалі дарогу. С. Александровіч. Неўзабаве трапяткі агеньчык асвятліў бронзавыя, ствалы бліжніх сасонак, кашлатыя лапы іх, нібы жывыя, цягнуліся да агеньчыка. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паса́г, ‑у, м.

Маёмасць, якую давалі бацькі або родзічы маладой, калі тая выходзіла замуж. У таго [Рыгора] дзяцей усяго двое было: сын ды дачка, і ён дачцэ ў пасаг даў дзесяць дзесяцін зямлі. Галавач. Марцін жэніцца на гандляровай дачцэ, бярэ ў пасаг грошы і тут, у горадзе, вялікі дом з лясной крамай. Карпюк. [Міхась:] Але, не ўсе ж на пасаг квапяцца. Вось я таксама з батрачкай жанюся. Козел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзялі́ць, дзялю́, дзе́ліш, дзе́ліць; дзе́лены; незак.

1. каго-што. Падзяляць на часткі, размяжоўваць.

Д. маёмасць.

Д. на порцыі.

Д. вучняў на групы.

2. што на што. Рабіць арыфметычнае дзеянне дзялення.

Д. адзін лік на другі.

3. што з кім. Аддаваць каму-н. частку чаго-н. свайго для сумеснага карыстання.

Таварышы дзялілі ўсё папалам.

Д. хлеб і соль.

4. перан., што з кім. Перажываць што-н. разам з кім-н.

Д. радасць і гора.

|| зак. падзялі́ць, -дзялю́, -дзе́ліш, -дзе́ліць і раздзялі́ць, -дзялю́, -дзе́ліш, -дзе́ліць; -дзе́лены.

|| наз. дзяле́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

інвента́р

(п.-лац. inventarium = вопіс)

1) сукупнасць рэчаў, прылад, якія складаюць маёмасць прадпрыемства, установы, арганізацыі;

2) дакладны спіс гэтай маёмасці; вопіс, рэестр;

3) апісанне феадальных уладанняў у Польшчы, Вялікім княстве Літоўскім, Венгрыі ў 16 — першай пал. 19 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бага́цце н

1. (маёмасць) Réichtum m -s, -tümer; Vermögen n -s, -;

2. (раскоша) Pracht f -, Üppigkeit f -;

3. (матэрыяльнае і г. д.) Schätze pl;

прыро́дныя бага́цці Bódenschätze pl, Natúrschätze pl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

transfer​2 [trænsˈfɜ:] v.

1. перано́сіць, перамяшча́ць, пераво́дзіць;

transfer a student from one group to another пераве́сці студэ́нта з адно́й гру́пы ў і́ншую;

transfer some money пераво́дзіць гро́шы на і́ншы раху́нак

2. перадава́ць (маёмасць)

3. пераса́джваць; пераса́джвацца (на іншы від транспарту)

4. калькава́ць (малюнак)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

страхава́ць, страхую, страхуеш, страхуе; незак., каго-што.

1. Праводзіць страхаванне (у 2 знач.), заключаць дагавор аб страхаванні. Страхаваць жыццё. Страхаваць багаж. Страхаваць маёмасць. Страхаваць будынак ад пажару.

2. Спец. Засцерагаць ад няшчасных выпадкаў пры выкананні гімнастычных практыкаванняў, цыркавых нумароў і пад. Страхаваць гімнаста.

3. перан. Засцерагаць ад чаго‑н. (непрыемнага, непажаданага). Вы не зусім правільна зрэагавалі на гэты выпадак — трэба было страхаваць сябе ад новага «ЧП» не суровымі вымовамі. Дадзіёмаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)