замурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

1. Закласці наглуха муроўкай (адтуліну, праём і пад.). Замураваць акно. Замураваць дзверы.

2. Пасадзіць каго‑н., схаваць што‑н. у памяшканні, у тайніку, наглуха заклаўшы муроўкай. Замураваць золата ў сцяне. □ Апавядаў ён, як дзяўчыну замуравалі ў слуп каменны. Дубоўка.

3. перан. Разм. Пакрыць снегам, лёдам; замарозіць. Прачнуўся Лёнька .. Працёр вочы, глянуў на вокны і сам сабе ўсміхнуўся: на шыбах густа разрасліся, як у казцы, белыя папараці — вокны за ноч замураваў мароз. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

груз, ‑у, м.

1. Цяжар, вага. Самалёт падскочыў, вызваліўшыся ад грузу скінутых бомбаў. Шамякін. // Цяжкі прадмет. Начапіць груз на леску. // перан.; чаго. Тое, што гняце, мучыць. І людзі выпростваюць плечы, Скідаюць нявольніцтва груз. Астрэйка.

2. Тавары, паклажа, прызначаныя для перавозкі. Сям-там на пуцях стаялі.. платформы з лесам ды з іншымі грузамі. Лынькоў. Неўзабаве ўвесь нарыхтаваны груз быў перанесены на сані. М. Ткачоў.

•••

Мёртвы груз — пра матэрыяльныя каштоўнасці, якія ляжаць без выкарыстоўвання. Золата мёртвым грузам ляжыць у зямлі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

true​1 [tru:] adj.

1. пра́вільны, слу́шны, адпаве́дны

2. сапра́ўдны, праўдзі́вы;

true gold сапра́ўднае зо́лата

3. адда́ны, шчы́ры;

be true to one’s word/promise трыма́ць сло́ва/абяца́нне

4. дакла́дны, істо́тны

♦

come true здзяйсня́цца, спра́ўджвацца (пра мары);

true to form : True to form, he arrived late. Як заўжды, ён прыехаў са спазненнем;

true to life рэалісты́чны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

АНДРАЕ́ВІЧ-КУН (Andrejević-Kun) Джорджа

(31.3.1904, г. Вроцлаў — 17.1.1964),

сербскі жывапісец і графік. Вучыўся ў Бялградзе (1920—25), Венецыі, Рыме і Парыжы. Заснавальнік сац.-крытычнага кірунку ў сербскім мастацтве 1930-х г. Удзельнік грамадз. вайны ў Іспаніі 1936—39, у 1941—45 — нац.-вызв. барацьбы ў Югаславіі. Аўтар станковых кампазіцый «Маці» (1937), «Калона» (1946), «У Парыжы» (1950), цыкла гравюр па дрэве «Крывавае золата» (1934), «За свабоду» (1937) і інш.

т. 1, с. 355

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АФІЯЛІ́ТЫ

[ад грэч. ophis змяя + ...літ(ы)],

асноўныя і ультраасноўныя інтрузіўныя (дуніты, перыдатыты, піраксеніты, габра), эфузіўныя (пераважна базальты і іх туфы) і асадкавыя (глыбакаводныя асадкі акіянскага тыпу) горныя пароды, якія трапляюцца разам. Афіяліты разглядаюць як рэлікты акіянскай кары геал. мінулага, перамешчаныя на ўскраіны мацерыкоў. Важна даследаваць афіяліты, каб выяўляць радовішчы рудаў, генетычна звязаныя з пародамі афіялітавага комплексу (хрому, нікелю, плаціны, золата, ртуці і інш.), а таксама вывучаць развіццё зямной кары.

т. 2, с. 135

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕГУНЫ́,

машына для здрабнення і змешвання матэрыялаў расцісканнем і сціраннем. Складаецца з чыгуннай чашы, па дне якой перакочваюцца масіўныя чыгунныя каткі, што верцяцца вакол уласнай (гарызантальнай) восі і разам з крыжавінай, на якой яны ўмацаваны, — вакол яе вертыкальнай восі. Выкарыстоўваюцца ў гарнаруднай прам-сці, металургіі, прам-сці будматэрыялаў і інш. Пры выкарыстанні бегуноў для амальгамацыі залатых рудаў дно чашы заліваюць тонкім слоем ртуці, у якой раствараюцца атрыманыя з руды часцінкі золата.

т. 2, с. 371

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ablue, pecte canem, canis est et permanet idem

Памый, прычашы сабаку, усё ж сабака ёсць і сабакам застанецца.

Умой, причеши пса, всё же пёс есть и псом останется.

бел. Прыбяры свінню хоць у золата, яна ўсё адно ў хлеў пойдзе. Жаба і з залатога трона ў балота скача.

рус. Кляча и в золотой узде не конь. Свинья и в золотом ошейнике свинья. Осёл останется ослом, хоть ты осыпь его звездами.

фр. Un mors doré ne rend pas un cheval meilleur (Золотые удила не делают лошадь лучше).

англ. You cannot make a silk purse out of a sow’s ear (Из свиного уха нельзя сделать шёлковый кошелёк).

нем. Goldener Zaum macht das Pferd nicht besser (Золотая уздечка не делает коня лучше).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

про́ба ж.

1. (узор) Próbe f -, -n; Múster n -s, - (тавару);

2. (утрыманне металу) Féingehalt m -(e)s, Münzprobe f -, -n;

зо́лата 56-ай про́бы 56 gestémpeltes Gold, 14-karätiges Gold;

3. разм. (дзеянне) Versúch m -(e)s, -e, Próbe f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прамы́ць сов.

1. в разн. знач. промы́ть;

п. во́чы — промы́ть глаза́;

п. зо́лата — промы́ть зо́лото;

п. стра́ўнік — промы́ть желу́док;

2. (сделать промоину) промы́ть; (узкую скважину — ещё) проточи́ть;

3. (провести нек-рое время за мытьём) промы́ть; (бельё и т.п. — ещё) простира́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

kopalnia

ж. шахта, руднік, капальня; рудня;

kopalnia węgla — каменнавугальная шахта;

kopalnia soli — саляная капальня;

kopalnia złota — капальня золата;

kopalnia odkrywkowa — кар’ер; разрэз;

kopalnia wiedzy — крыніца ведаў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)