баязлі́вец, ‑ліўца, м.
Той, хто ўсяго баіцца, у каго пачуцці страху бяруць верх над іншымі пачуццямі. [Салавей:] — Адступаюць толькі баязліўцы і шкурнікі, а дзе не хапае сілы, там выручае хітрасць і смеласць. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзесяцідзённы, ‑ая, ‑ае.
Працягласцю ў дзесяць дзён. У той вечар, калі загрукалі па чыгунцы вагоны пасля дзесяцідзённага перапынку, зайшла да Лабановіча Вольга Віктараўна. Колас. // Разлічаны, дастатковы на дзесяць дзён. Дзесяцідзённы запас вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навабра́нец, ‑нца, м.
Той, хто нядаўна, толькі што прызваны на ваенную службу. Навабранцы з заводаў і сёлаў У Чырвоную гвардыю йшлі. Прыходзька. Мы ўжо даўно не навабранцы, Мы памужнелі ў баях. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нава́тар, ‑а, м.
Той, хто ўносіць і ажыццяўляе новыя, прагрэсіўныя ідэі, прынцыпы, прыёмы ў якой‑н. галіне дзейнасці. Наватары вытворчасці. □ Творчая думка наватараў адкрывае новыя і новыя магчымасці павышэння прадукцыйнасці працы. «Беларусь».
[Ад лац. novator — абнавіцель, вынаходнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсе́дзець, ‑седжу, ‑седзіш, ‑седзіць; зак., каго.
Разм. Пашкодзіць каму‑н. у чым‑н., ашукаць. [Антон:] — Мне дзядуля часта расказваў пра вашу паездку. [Яўхім:] — Мусіць, і пра жуліка табе гаварыў, як той падседзеў нас? Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палемізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак.
Весці палеміку; спрачацца, пярэчыць. Вера некалькі разоў лавіла сябе на тым, што не згаджаецца з Рамірам і ў той жа час не хоча з ім палемізаваць. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надзі́ва, прысл.
Разм. Надзвычай; надта, вельмі. Гарнітур з-пад іголкі, І кашуля з узорам надзіва. Броўка. Восень у той год выдалася надзіва цёплая, ясная. Карпаў. Быў .. [Косця] надзіва маўклівы і вельмі старанны. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўно́чнік 1, ‑а, м.
Жыхар Поўначы.
паўно́чнік 2, ‑а, м.
Разм. Той, хто не лажыцца спаць да позняй ночы.
паўно́чнік 3, ‑у, м.
Адна- або шматгадовая травяністая і кустовая расліна сямейства варсянкавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўпа́нак, ‑нка, м.
Разм. іран. Той, хто лічыць сябе панам, паводзіць сябе як пан, не маючы на тое падстаў; панскі памагаты. Камандаваў слугамі не пан, а паўпанкі — аконам, цівун, стараста, гайдукі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нядба́йнік, ‑а, м.
Разм. Той, хто нядбайна адносіцца да сваіх абавязкаў, да справы. Разам з іншымі рабочымі Вроня змагаецца з безгаспадарнасцю, з нядбайнікамі, з-за якіх шмат прадукцыі ідзе ў брак. Кудраўцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)