Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чужы́, -а́я, -о́е.
1. Не ўласны, які належыць каму-н. іншаму, не свой.
Чужая кніга.
Ч. дом.
Не браць чужога (наз.).
2. Не звязаны роднаснымі, сваяцкімі, блізкімі адносінамі.
Акрамя брата і сястры тут былі і чужыя людзі.
3. Які не з’яўляецца месцам пастаяннага жыхарства, радзімай для каго-н.
Чужая старонка.
4. Далёкі па сваіх поглядах, інтарэсах ад чаго-н.
|| наз.чу́жасць, -і, ж. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шасцёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. Лічба
6.
2. Назва чаго-н., што змяшчае шэсць адзінак, напр.: запрэжка ў шэсць коней, група з шасці чалавек, шлюпка з трыма парамі вёсел, карта, дошчачка даміно з шасцю ачкамі і пад.
3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 6 (разм.).
Тут спыняецца ш. (пра аўтобус, тралейбус і пад.).
4. Дэталь у малатарні; шасцярня².
|| прым.шасцёрачны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дакупі́ццасов. (чаще с отрицанием) купи́ть (с трудом);
така́я цана́, што не даку́пішся — така́я цена́, что не ку́пишь;
хі́ба тут даку́пішся! — ра́зве здесь ку́пишь!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ту́тачы ‘тут’ (Сцяшк., Сл. ПЗБ; навагр., ЛА, 2), ту́точы ‘тс’ (Кліх), ту́тачы ‘зусім блізка’ (стол., Жыв. сл.). Да ту́та (гл.) пры дапамозе партыкулы (суф.) ‑чы, паходжанне якога не зусім яснае (Шуба, Прыслоўе, 56). Параўн. гэ́тачы ‘тут’ (навагр., Кліх), надо́ечы, цяпе́рачы (Карскі 2-3, 91).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́дзе ’тут’ (Касп., Жд., 1). Рус.во́де ’тс’. З во‑ і дзе (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ча́днапрысл, ча́дны
1. (напоўненычадам) dúnstig, quálmig;
тут ве́льмі ча́дна hier ist álles voll Dunst [Qualm, Rauch] hier ist es quálmig;
2.разм (якідурманіць) benébelt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыво́ллен
1. (прастора) fréier Raum [Spíelraum];
2. (вольнаежыццё) fréies [fróhes] Lében; Fréiheit f -, Úngebundenheit f -;
тут дзе́цям прыво́лле hier können sich die Kínder frei túmmeln
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сёй-тойзайм díeser und jéner, írgendwér, máncher; gewísse Léute;
сёй-той ве́дае гэ́та máncher weiß das;
сёй-той яшчэ́тутéinige sind noch da
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
there
[ðer]1.
adv.
1) там, та́мака
Sit there — Сядзі́ там
2) туды́
Go there at once — За́раз жа ідзі́ туды́
3) тут, у гэ́тым
You are mistaken there — Тут вы памыля́цеся
4) (з is, are) ёсьць, тут ёсьць
There are three new houses on our street — На на́шай ву́ліцы ёсьць тры но́выя дамы́
is there a bus stop near here? — Ці ёсьць тут блі́зка аўто́бусны прыпы́нак?
5) вось
There he goes — Вось ён ідзе́
There he goes again — Ён зноў пачына́е то́е са́мае
2.
n.
то́е ме́сца
from there — адту́ль, ад таго́ ме́сца
up to there — да таго́ ме́сца
3.
interj.
ну!
There, there! Don’t cry — Ну, ну! Ня плач
•
- all there
- Here you are!
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)