шварто́ў, ‑това, м.

Трос або ланцуг для прывязвання судна да прычальных прыстасаванняў. Прымацаваць швартовамі. Аддаваць швартовы.

[Ад гал. zwaartouw.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

швертбо́т, ‑а, М ‑боце, м.

Паруснае аднамачтавае спартыўнае судна лёгкай канструкцыі з высоўным кілем. Кіраваць швертботам.

[Ням. Schwertboot.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штылява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак.

Стаць (стаяць) без руху з-за штылю (пра судна).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лы́жбы ’лыжы’ (Сцяшк.), лы́жвы ’тс’ (зэльв., Сцяц. Словаўтв.; ТС), укр. ли́жва ’лыжа’, рус. лы́жва ’судна на Дняпры, Бугу, Прыляці’ (Даль), польск. łyżwa, łyżwy і łyżba ’лыжы’, ’палоззе ў санях’, ’вузкія, жалезныя палазы для каўзання на лёдзе’, ст.-польск. łyżwy ’пантоны’, тыкацінск. ’судна для перавозкі збожжа’ — да прасл. паўн. lyži, lyžьve > лы́жы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

камандзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік вайсковай часці, падраздзялення, ваеннага судна.

К. палка.

К. крэйсера.

2. Пра таго, хто любіць камандаваць, аддаваць загады (разм.).

Развялося тут камандзіраў!

|| прым. камандзі́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пазыўны́, -а́я, -о́е.

1. Які служыць для прыцягвання ўвагі.

П. сігнал.

2. у знач. наз. пазыўны́я, -ы́х. Спецыяльныя сігналы для апазнавання радыёстанцыі, судна, вайсковай часці і пад.

Пазыўныя радыёстанцыі.

Прыняць чые-н. пазыўныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

рэфрыжэра́тар, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Частка халадзільнай машыны, у якой за кошт выпарэння вадкасці падтрымліваецца нізкая тэмпература, ахаладжальнік.

2. Судна, вагон або аўтамабіль, забяспечаныя халадзільнымі ўстаноўкамі.

|| прым. рэфрыжэра́тарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

éinschiffen

1.

vt грузі́ць (на) су́дна; рабі́ць паса́дку на су́дна

2.

(sich) садзі́цца на карабе́ль [на парахо́д]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

мелкосидя́щий мор. (только в терминологическом значении) з ме́лкай паса́дкай, мелкасядзя́чы;

мелкосидя́щее су́дно су́дна з ме́лкай паса́дкай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Крэ́ніць ’нахіляць набок (судна, самалёт)’ (ТСБМ). Запазычана праз рус. кренить з гал. krengen ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 383).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)