шу́ргаць
‘утвараць шум; хадзіць, не падымаючы ног; абмацваць рукой што-небудзь (без прамога дапаўнення: шоргаць па чым-небудзь); ліць (пра дождж)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
шу́ргаю |
шу́ргаем |
| 2-я ас. |
шу́ргаеш |
шу́ргаеце |
| 3-я ас. |
шу́ргае |
шу́ргаюць |
| Прошлы час |
| м. |
шу́ргаў |
шу́ргалі |
| ж. |
шу́ргала |
| н. |
шу́ргала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
шу́ргай |
шу́ргайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
шу́ргаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
эгаты́зм
(фр. égotisme = самаўлюбёнасць, ад лац. ego = я)
перабольшаная думка пра сваю асобу, пра свае вартасці і значэнне; самаўлюбёнасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сигнализи́ровать сов. и несов., в разн. знач. сігналізава́ць;
сигнализи́ровать об опа́сности сігналізава́ць пра небяспе́ку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дэтані́раваць
‘узрывацца; змяняць звычайны рытм працы, стукаць ад хуткага згарання паліва ў цыліндры (пра рухавікі ўнутранага згарання); фальшывіць пры ігры на музычным інструменце або спяванні’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дэтані́рую |
дэтані́руем |
| 2-я ас. |
дэтані́руеш |
дэтані́руеце |
| 3-я ас. |
дэтані́руе |
дэтані́руюць |
| Прошлы час |
| м. |
дэтані́раваў |
дэтані́равалі |
| ж. |
дэтані́равала |
| н. |
дэтані́равала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дэтані́руй |
дэтані́руйце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
дэтані́руючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мы́ркаць
‘гаварыць, запінаючыся, спыняючыся на паўслове; наспеўваць пра зубы, сабе пад нос; выказваць незадавальненне нараканнем; мармытаць што-небудзь і без прамога дапаўнення’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
мы́ркаю |
мы́ркаем |
| 2-я ас. |
мы́ркаеш |
мы́ркаеце |
| 3-я ас. |
мы́ркае |
мы́ркаюць |
| Прошлы час |
| м. |
мы́ркаў |
мы́ркалі |
| ж. |
мы́ркала |
| н. |
мы́ркала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
мы́ркай |
мы́ркайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
мы́ркаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пра, прыназ. з В.
Ужыв. пры абазначэнні прадмета размовы, думкі або пачуцця.
Пагаварыць пра адпачынак.
Колькі раз я ўспамінаў пра цябе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
«Песня пра Нібелунгаў» 1/586; 3/442; 8/361
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
«Раман пра Ліса» (помнік франц. л-ры) 10/637
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Лоцыя (раздзел навукі пра караблеваджэнне) 6/427; 10/111
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
гламазда́, -ы́, М -дзе́, ж. (разм.).
Пра няўклюднага чалавека, пра нязграбную рэч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)