апапле́ксія

(гр. apopleksia)

раптоўнае кровазліццё ў які-н. орган, часцей у галаўны мозг (гл. інсульт).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

архего́ній

(ад гр. arche = пачатак + gone = нараджэнне)

жаночы палавы орган мохападобных, папарацепадобных і голанасенных раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дырэ́кцыя

(польск. dyrekcja, ад лац. directio = кірунак)

кіруючы орган прадпрыемства, установы на чале з дырэктарам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бюро́ I нескл., ср.

1. (руководящий орган) бюро́;

б. райка́ма — бюро́ райко́ма;

2. (учреждение, контора) бюро́;

○ б. до́брых паслу́г — бюро́ до́брых услу́г

бюро́ II нескл., ср. (род письменного стола) бюро́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Сасу́д ’трубчасты орган у целе чалавека ці жывёлы, па якім цячэ кроў або лімфа; у раслін — трубка, па якой праходзяць вільгаць з растворанымі мінеральнымі салямі і іншымі рэчывамі’ (ТСБМ), сасу́д, сасу́да ’тс’ (Сл. ПЗБ). Ст.-бел. сосудъ, судъ ’чаша, судзіна’ (Альтбаўэр). Мажліва паўторнае запазычанне з рус. сосу́д (Крукоўскі, Уплыў, 56), дзе з *sъ + *sǫdъ; гл. суд 2 (Фасмер, 3, 728).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сена́т ‘савет старэйшын, вышэйшы орган дзяржаўнай улады’ (ТСБМ), сэна́т ‘тс’ (Некр. і Байк.), сано́т (Рам. 4). Новае запазычанне з рус. сена́т ‘тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 81) або з польск. senat ‘тс’, якія праз ням. Senat з лац. senātus ‘савет старэйшын’ < senex ‘старац’; гл. Фасмер, 3, 601. Ст.-бел. сенатъ, санатъ, сэнатъ з польск. senat < лац. senātus ‘тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

муніцыпалітэ́т

(ням. Munizipalität, ад лац. municipalis = гарадскі)

орган гарадскога або сельскага самакіравання ў некаторых краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ста́ўка​III ж вайск

1. (месцазнаходжанне камандавання) Háuptquartier n -s, -e;

ста́ўка гало́ўнага кама́ндавання Gróßes Háuptquartier;

2. (найвышэйшы орган кіраўніцтва на час вайны) Óberkommando n -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

камі́сія, ‑і, ж.

1. Група асоб як орган, што ўтвараецца напастаянна або часова для выканання пэўных задач. Выбарчая камісія. Следчая камісія. Прыемная камісія. □ Трывожыліся не на жарты члены рэвізійнай камісіі, спяшаліся да кааператыва, правяралі замкі, накладвалі пячаці. Лынькоў. Ад імя камісіі Іван Паўлавіч зачытаў вынікі экзаменаў і павіншаваў вучняў са сканчэннем школы. Васілевіч.

2. Орган дзяржаўнага кіравання, які выконвае пэўныя функцыі. Дзяржаўная планавая камісія.

3. Дагавор, паводле якога адзін бок абавязваецца за ўзнагароду зрабіць пэўныя здзелкі ад свайго імя па даручэнню і за кошт другога боку.

•••

Канфліктная камісія — камісія, якая вырашае спрэчкі і канфлікты паміж адміністрацыяй і работнікамі прадпрыемства, паміж прадпрыемствамі і інш.

На камісію — для продажу за пэўную ўзнагароду (здаць, прыняць).

[Ад лац. commissio — даручэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суд, -а́ і -у, М -дзе́ і -дзе, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. -а́, М -дзе́. Дзяржаўны орган, які разглядае і вырашае грамадзянскія спрэчкі і крымінальныя справы.

Народны с.

Вярхоўны с.

2. -а́, М -дзе́. Судовы працэс, разбор грамадзянскай або крымінальнай справы.

Выступіць на судзе.

Павестка на с.

4. -у, М -дзе. Думка, меркаванне аб чым-н.

С. гісторыі (ацэнкі і думкі будучых пакаленняў; высок.).

|| прым. судо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)