ша́пачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш. да шапка (у 1 знач.); маленькая або дзіцячая шапка. Між .. [дзецьмі] была і яе [Кацярыніна] пяцігадовая Марылька, чырванашчокая дзяўчынка ў доўгай сіняй сукенцы, з чырвонай шапачкаю-кульком на галаве. Якімовіч. На другім паверсе, у асобным пакоі, сястра памагла .. [Ярашу] надзець стэрыльны халат, шапачку, павязку і палатняныя бахілы вышэй калень. Шамякін.
2. Верхняя, расшыраная частка чаго‑н., што мае стрыжань, ножку і пад. Грыб рос на купінцы і выглядаў на свет невялікай, з пятак, рыжаватай шапачкай. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Махла́к 1 ’тазасцегнавы сустаў’ (даўг., Сл. ПЗБ). З масла́к < масол, маслы́ (гл.). Незвычайнасць пераходу с > х.
Махла́к 2 ’стары грыб’ (докш., Янк. Мат.). З масля́к (гл.) пры ад’ідэацыі вахла́к ’неахайны чалавек’.
Махла́к 3 ’ашуканец’ (брасл., Сл. ПЗБ). З рус. маклак ’перакупшчык, маклер, хлус’, якое з новав.-ням. ці н.-ням. Makler ’маклер’ або з гал. makelaar ’спекулянт’ (Бернекер, 2, 9; Фасмер, 2, 561).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таўсту́ха 1 ’грыб сямейства павуціннікавых’ (ТСБМ), ’павуціннік страўны, Cortinarius esculentus Lebed.’ (Сярж.–Яшк.), ’чорны грузд, малачай, Lactarius necator (Fr.)’ (там жа), таўсту́хі ’грузды’ (Сцяшк., Мат. Гом.). Да тоўсты (гл.), названы паводле тоўстай ножкі ці тоўстай шапачкі.
Таўсту́ха 2 ’брыца, дробнае пустазеллле, плашчуга, пласкуша’ (стол., Расл. св.), ’гарычка, Gentiana cruciata L.’ (Касп.), таўсту́шка ’тс’ (Кіс.). Да тоўсты (гл.), параўн. пузатка ’брыца’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абсі́дыя
(н.-лац. absidia)
грыб сям. мукоравых, які расце на глебе, раслінных і жывёльных рэштках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
антыфунгі́н
(ад анты- + лац. ftmgus = грыб)
рэчыва, якое перашкаджае развіццю грыбка ў драўляных дэталях збудаванняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
астэры́на
(н.-лац. asterina)
сумчаты грыб сям. астэрынавых, які развіваецца на лісці крынічнікаў, грушанак, парэчак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аўрэабазі́дый
(н.-лац. aureobasidium)
недасканалы грыб сям. маніліевых, які паразітуе на лёне і іншых раслінах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
батрыясфе́рыя
(н.-лац. batryosphaeria)
сумчаты грыб сям. батрыясферавых, які развіваецца на травяністых і дрэвавых раслінах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
белані́дый
(н.-лац. belonidium)
сумчаты грыб сям. гіялосцыфавых, які развіваецца на адмерлых сцёблах травяністых раслін.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
брэ́мія
(н.-лац. bremia)
ніжэйшы грыб сям. перанаспоравых, які развіваецца на многіх раслінах сям. складанакветных.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)