Бу́лка ’белы хлеб’ (Карскі 1, Сцяшк.), ’пшанічны хлеб’ (Сцяц. Нар., Вешт.), ’жытні хлеб’ (Касп., Нас., Шн.), ’бохан хлеба’ (Бяльк.). Гл. яшчэ Бесар., Федар., 2. Падрабязна агляд значэнняў Сцяц. Нар., 25 (які лічыць, што найбольш пашыранае і даўняе значэнне ’пшанічнае печыва дзецям’). Рус. бу́лка, укр. бу́лка. Лічыцца запазычаннем з польск. bułka ’тс’ (вядомае з XV ст.). Праабражэнскі, 1, 52; Брукнер, 48; Слаўскі, 1, 50; Бернекер, 100; Рудніцкі, 251; Шанскі, 1, Б, 222. Аб запазычанні сведчыць тое, што ва ўсх.-слав. мовах слова з’явілася вельмі позна: у рус. і ўкр. з XVIII ст., у бел., мабыць, таксама (няма ў Булыкі). Крыніца польскага слова не вельмі пэўная (італ.; франц. boule ’круглы хлеб’, с.-в.-ням. biule ’шышка і г. д.’, швед. bulle ’хлеб, булка і да т. п.’; Слаўскі, 1, 50). Вельмі няпэўныя версіі пра роднаснасць усх.-слав. бу́лка з булава́, булды́рь і г. д. (так Фасмер, 1, 239; там і агляд іншых параўнанняў). Да слова бу́лка параўн. яшчэ Вештарт, Лекс. Палесся, 107–110.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пля́ха 1 ’вельмі мокрае надвор’е, слота’ (Клім.), плеха ’непагадзь’ (драг., Нар. словатв.). У выніку перастаноўкі зычных з хляпсц параўн. хляпа ’слата’ (чэрв., мядз., уздз., Сл. ПЗБ), сюды ж: кіраў. пляхі ’вельмі мокрая адзежына’ (Нар. сл.), відаць, пад уплывам пляхаг©ь ’шлёпаць, пляскаць’, гл. ппнх©.

Пля́ха 2 ’бутэлька’ (слуц., Шн.), ’фляга, шкляны сасуд’ (Нас.); параўн. ст.-бел. пляша, хвляша, фляша (з 1538 г.), запазычаныя са ст.-польск. flasza, якое са ст.-ням. vlasche. Утварылася шляхам рэдэрывацыі: пляша > пляшка > пляха, як му́шка — му́ха.

◎ Пля́ха 3 ’вельмі вялікі баравік, які звычайна расце ў нізкім сырым месцы’, ’агульная назва старых грыбоў’ (уздз., Нар. словатв.). Параўн. польск. plecha ’цела грыба’, паводле Банькоўскага (2, 603), ужытае для перакладу лац. thalłus, што адпавядае ням. pilzkörper. Няясна. Магчыма, звязана з плехі ’лысіна, плех, плеш’, параўн. плешка ’галоўка цвіка’ (гл.), або вобразная назва на базе імітатыва гілях! параўн. пляхшпа ’хлюпка’ ў фразе: шыпшына цвіце ппяхата. аружа — поўна (паст., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

declivity

[dɪˈklɪvəti]

n., pl. -ties

стро́мкі нахі́л, схіл, спуск, адхо́н -у m.

The declivity of the mountain pass was very steep — Спуск го́рнага прахо́ду быў ве́льмі стро́мкі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

hefty

[ˈhefti]

1.

adj., informal

1) цяжкі́

2) вялі́кі й мо́цны; ве́льмі ду́жы, здараве́нны

3) зна́чны, вялі́кі

a hefty bill (profit) — вялі́кі раху́нак (прыбы́ткі)

2.

adv.

мо́цна

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

plum

[plʌm]

1.

n.

1) сьлі́ва f. (дрэ́ва й плод)

2) сма́чны кава́лак, вяршкі́, не́шта ве́льмі до́брае

3) цёмны сі́не-фіяле́тавы ко́лер

2.

adj.

сі́не-фіяле́тавага ко́леру

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

frozen

[ˈfroʊzən]

adj.

1) заме́рзлы (вада́, рака́)

2) памаро́жаны (трава́, бу́льба)

3) замаро́жаны (мя́са)

4) ве́льмі сьцюдзёны

5) Figur. хало́дны; бяз сэ́рца

a frozen stare — хало́дны по́зірк

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

подгото́вка падрыхто́ўка, -кі ж.;

подгото́вка ка́дров падрыхто́ўка ка́драў;

артиллери́йская подгото́вка воен. артылеры́йская падрыхто́ўка;

допризы́вная подгото́вка дапрызы́ўная падрыхто́ўка;

строева́я подгото́вка страява́я падрыхто́ўка;

без подгото́вки без падрыхто́ўкі;

у него́ прекра́сная подгото́вка у яго́ ве́льмі до́брая падрыхто́ўка;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ту́го

1. нареч. ту́га;

ту́го заплести́ ту́га запле́сці;

2. безл., в знач. сказ., разг. кру́та, ту́га; (трудно) ця́жка; (бедно) бе́дна;

ему́ пришло́сь ту́го яму́ прыйшло́ся кру́та (ту́га, ця́жка);

ту́го-на́туго ве́льмі ту́га, як найтужэ́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вы́хартацца ’прагаладацца’ (Касп.), вы́хартавацца ’тс’ (Юрч.). Рус. дыял. пск., смал. вы́хортаться ’прагаладацца ад хадзьбы, работы’, пск., цвяр. хортать ’жыць абы-як, перабівацца’, чэш. chrt ’хорт (сабака)’ і ’вельмі худы чалавек’. Усё ад хорт (гл.) (Фасмер, 4, 268; Махэк₂, 207).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ко́лесцік ’спадніца з даматканак палатна’ (Сл. паўн.-зах.). Магчыма, да прасл. kolo, kolese ’кола’ (паводле формы спадніцы). Словаўтварэнне вельмі архаічнае:⇉kolestito < z < Zkoles‑t‑ik 7 > . Пры дапамозе суфікса -/τ > могуць утварацца назоўнікі ад назоўнікаў (SP. 2, 36–37).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)