хакеі́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Спартсмен, які гуляе ў хакей. Некалькі гадоў назад нашы хакеісты выходзілі ў фінал усесаюзных спаборніцтваў. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шасцісотго́ддзе, ‑я, н.
1. Прамежак часу, тэрмін у шэсцьсот год.
2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося шэсцьсот год назад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кіфо́з
(гр. kyphos = згорблены)
мед. скрыўленне хрыбта, пераважна груднога аддзелу, выпукласць назад пры некаторых захворваннях касцявой, мышачнай і нервовай сістэмы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Па́чай ’лепш’ (Шат.). Са ст.-слав. паче ці царк.-слав. папе — параўнальная ступень ад ⁺пакъ, паки, ст.-слав. пакы ’назад, зноў’, якія звязваюцца генетычна з opaky, opako ’наадварот’, пакость, роднасныя да ст.-інд. apakaś ’збоку, ззаду’ (Праабражэнскі, 2, 6; Фасмер, 3, 188).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зашчо́ўкнуцца, ‑нецца; зак.
Замкнуцца, зачыніцца, утварыўшы пры гэтым рэзкі, кароткі гук. [Дзверы] лёгка падаліся ўперад і тут жа пайшлі назад, моцна зашчоўкнуліся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круць, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца ў значэнні дзеясловаў крутнуць і крутнуцца. Конік той круць назад ды дай бог ногі. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасураве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць суровым, суравейшым. Ільіч весела засмяяўся, аж неяк адкінуўся назад, а потым пасуравеў і нахмурыў бровы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пяцісотго́ддзе, ‑я, н.
1. Прамежак часу, тэрмін у пяцьсот гадоў.
2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося пяцьсот гадоў таму назад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўстано́сы, ‑ая, ‑ае.
З тоўстым, вялікім носам. — Пераслалі дакументы назад! — з нейкім задавальненнем прамовіў таўстаносы, з маленькімі нерухомымі вочкамі, хударлявы Раман. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зад. Рус., укр., балг., макед. зад, польск., в.-луж., чэш. zad ’тс’, славен. zad прыслоўе ’назад, ззаду’, серб.-харв. за̑д ’задняя частка цела’, балг., макед. (прысл., прыназ.) зад ’ззаду, услед за’. Ст.-слав. зади (прысл.) ’ззаду, назад’. Ст.-рус., ст.-бел. задъ ’задняя частка, задні бок розных прадметаў’. Прасл. zadъ. Праабражэнскі (1, 240) расчляняе за‑дъ (як пере‑дъ), параўн. над‑ъ, по‑дъ. Відэман, BB, 30, 222; Мейе, RÉS, 9, 127; Шанскі, 2, З, 27; БЕР, 1, 584–585; Махэк₂, 708; Покарны, 1, 452. Фасмер (2, 73), які схіляецца да гэтага пункту гледжання, дае і супастаўленні з авест. zadah грэч. χόδανος ’зад’, арм. jet ’хвост’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)