Жаўне́р ’польскі салдат’ (ТСБМ), ’салдат’ (БРС). Рус.жолнер ’польскі салдат’, укр.жовнір ’тс’, ’салдат’. З польск.żołnierz, ст.-польск.żołdnierz < ням.Söldner. Паводле Клячкоўскага (Зб. Развадоўскаму, II, 331) і Шцібера (Świat jęz. Sł., 295), ст.-польск. з ням. праз чэш. пасрэдніцтва да XIV ст. У ст.-бел. фіксуецца яшчэ з канца XV ст. жолнеръ з шэрагам вытворных (Булыка, Запазыч., 114–115), ст.-польск.żołdnierz зафіксавана ў першай палавіне XVI ст. (Рэчак). Ням.Sold ’плата прафесіянальнага салдата’, с.-ням.solt ’тс’ < ст.-франц.solt ’залатая манета, аплата салдата’ < познелац.sol(i)dus (nummus) ’шчырая манета’. С.-в.-ням.soldenx̄re, soldenier ’наёмны салдат’ утворана на гэтай аснове (Дудэн).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
szeląg
м. шэляг (старадаўняя дробная манета);
nie wart złamanego ~a — бітага талера не варты
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
або́л
(гр. obolos)
1) вагавая адзінка, а таксама дробная сярэбраная або медная манета ў Стараж. Грэцыі, роўная 1/6 драхмы;
2) дробная манета вартасцю 1/2 дынара ў заходнееўрапейскіх краінах перыяду феадалізму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пенс
(англ. pence, мн. ад penny = пені)
1) разменная манета Англіі, роўная 1/100 фунта стэрлінгаў;
2) старадаўняя англа-саксонская сярэбраная манета (з канца 18 ст. медная, а з 1860 г. бронзавая).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЎРЭ́УС
(ад лац. aureus залаты),
залатая старажытнарымская манета, якую пачаў выпускаць Юлій Цэзар пасля Гальскіх паходаў (58—51 да нашай эры). Сістэматычна чаканілася з часу праўлення Аўгуста (30 да нашай эры — 14 нашай эры) да праўлення Канстанціна І (306—337), які замяніў аўрэус солідам. За гэты час маса манеты зменшылася з 8,18—8,19 да 5,45—5,46 г.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АКТАДРА́ХМА
(ад грэч. oktadrachmon 8 драхмаў),
сярэбраная манетаСтараж. Грэцыі, якая складала 8 драхмаў. Маса каля 28 г. Вядомы актадрахмы 6—3 ст. да н.э., якія чаканілі ў Абдэры, Іхнае, на Бізальтавых і Эдонскіх а-вах Аляксандрам Македонскім, Сідонам, Пталамеямі, а таксама залатая актадрахма Пталамеяў пад назвай «мнеён».
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
со́льда
(іт. soldo, ад лац. solidus = цвёрды)
італьянская медная манета, роўная 0,05 ліры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фо́ліс
(лац. follis = грашовы мяшок)
манета краін Еўропы ў старажытнасці і сярэднія вякі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
зво́нкіI klángvoll; hell tönend; laut;
зво́нкі зы́чныфан. stímmhafter Konsonánt;
зво́нкая мане́та Metállgeld n -(e)s, -er, Hártgeld n -(e)s; перан. báres Geld
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цэнт1, ‑а, М ‑нце, м.
Дробная манета ў ЗША, Канадзе, Нідэрландах і шэрагу іншых краін, роўная адной сотай грашовай адзінкі (долара, гульдэна). Нік хадзіў поблізу на пляжы, прымаў заказы, збіраў заробленыя цэнты.Лынькоў.
[Англ. cent.]
цэнт2, ‑а, М ‑нце, м.
У акустыцы — адзінка частотнага інтэрвалу, роўная 1/1200 актавы.
[Ад лац. centum — сто.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
