шматдзённы, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца, працягваецца шмат дзён. Дождж мацнеў і мацнеў, убіраўся ў сілу, і гэта прыемна было ўсеедамляць пасля шматдзённай спякоты і сённяшняга чакання. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераста́ць сов. переста́ть;
п. смя́яцца — переста́ть смея́ться;
дождж не ~та́ў — дождь не переста́л;
галава́ ~та́ла бале́ць — голова́ переста́ла боле́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
рыпе́ць несов. скрипе́ть;
акані́цы рыпя́ць — бу́дзе дождж — ста́вни скрипя́т — к дождю́;
снег рыпі́ць пад палаза́мі — снег скрипи́т под поло́зьями
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
мочи́ть несов., в разн. знач. мачы́ць;
дождь мо́чит зе́млю дождж мо́чыць зямлю́;
мочи́ть лён мачы́ць лён;
мочи́ть я́блоки мачы́ць я́блыкі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
поли́ть сов., в разн. знач. палі́ць, мног. папаліва́ць; (долго, неоднократно) разг. папалі́ць;
поли́ть цветы́ палі́ць кве́ткі;
поли́л дождь палі́ў дождж;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
*Скнеціць, скнэ́тыты ‘сасцябаць (звычайна пра дождж)’, кнэ́тыты ‘біць, сцябаць’ (Клім.). Магчыма, да гнесці (гл.), параўн. укр. гніти́ти ‘гнясці; біць’, з аглушэннем пачатковага г.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
суня́цца, суніму́ся, суні́мешся, суні́мецца; суніміся; зак.
1. Перастаць шумець, крычаць і пад.; супакоіцца.
Дзеці суняліся і леглі спаць.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спыніцца, перастаць дзейнічаць.
Вечарам дождж суняўся.
На душы не сунімаецца трывога (непакоіць, турбуе).
3. Перастаць рухацца; спыніць рух, ход.
Мапеды звярнулі ў лес і суняліся.
|| незак. суніма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хі́ба³, злуч.
1. уступальна-абмежавальны. Ужыв. ў спалучэнні са словамі «толькі», «што» і без іх для выражэння абмежавання ў знач.: акрамя таго, што...; можа быць, толькі...
Вакол цішыня, х. толькі шпак засвішча.
2. умоўны. Ужыв. для выражэння супрацьпастаўлення з адценнем умоўнасці ў знач.: калі не..., калі толькі не...
Работу закончым, х. толькі дождж перашкодзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
зацяжны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які доўга цягнецца; працяглы. Зацяжны дождж. Зацяжная восень. Зацяжная вайна.
2. Які служыць для зацяжкі (у 4 знач.). Зацяжная машына.
•••
Зацяжны скачок гл. скачок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зо́лкі, ‑ая, ‑ае.
Сыры, пранізліва халодны (пра надвор’е, дождж, вецер). Золкі вецер. □ Зверху сыпалася імжа, як увосень. Халодная, золкая. Пташнікаў. Халодная золкая пагода не спрыяла бадзёраму настрою. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)