мера вонкавага ўздзеяння, якое змяняе вуглавую скорасць вярчальнага руху цела. Вярчальны момант роўны суме ўсіх момантаў сіл адносна восі вярчэння, што ўздзейнічаюць на цела. Звязаны з вуглавым паскарэннем ε роўнасцю , дзеI — момант інерцыі цела адносна восі вярчэння.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АКВАТО́РЫЯ
[ад аква... + (тэры)торыя],
участак прасторы мора, возера, ракі ў натуральных, штучных або ўмоўных межах; звычайна водная частка марскога порта — гавань. Акваторыя порта ўключае водныя падыходы, рэйд, унутр. гавань або басейны з прычальнымі збудаваннямі, дзе адбываецца разгрузка і пагрузка суднаў. Бываюць акваторыі гідрааэрадромаў, марскіх палігонаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЛЕБ РАСЦІСЛА́ВІЧ,
друцкі князь у сярэдзіне 12 ст., сын кн.Расціслава Глебавіча. Упамінаецца ў Іпацьеўскім летапісе пад 1159 (у інш. крыніцах пад 1158), калі друцкае веча выгнала яго з Друцка, дзе ён княжыў, верагодна, з 1151, калі яго бацька стаў полацкім князем.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
läuten
vt, vi звані́ць; звіне́ць
es [man] läutet! — звано́к! [зво́няць!]
Sturm [Féuer] ~ — біць у наба́т [звон]
◊ er hat's ~ hö- ren, aber nicht zusámmenschlagen — ≅ ён чуў звон, ды не ве́дае, дзе ён
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
абанеме́нт
(фр. abonnement)
1) права на карыстанне пэўны час чым.-н. (напр. месцам у тэатры, басейнам), а таксама дакумент, які забяспечвае гэта права;
2) аддзел бібліятэкі, дзе кнігі выдаюцца на дом.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
астэо́н
(гр. osteon = косць)
структура косці пазваночных жывёл і чалавека, якая складаецца з гаверсавага канала, дзе праходзяць крывяносныя і лімфатычныя сасуды і нервы, і сістэмы касцявых пласцінак, што акружаюць гэты канал.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэінтраду́кцыя
(ад рэ- + інтрадукцыя)
1) развядзенне раслін у мясцовасцях, дзе яны раней раслі, але затым зніклі, як правіла, па віне чалавека;
2) другасная або кожная наступная інтрадукцыя раслін, якія раней культываваліся.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
штаб
(ням. Stab)
1) орган кіравання войскамі, а таксама памяшканне, дзе ён размешчаны (напр. ш. батальёна, ш. дывізіі, генеральны ш.);
2) перан. кіруючы орган чаго-н. (напр. ш добраахвотнай народнай дружыны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ *Пра́ла, прало ’жывёльны могільнік’ (ТС). Дэрыват ад праць (гл.) з суф. -до. Адносна суфіксацыі гл. Сцяцко, Словаўтв., 49. Утварэнне, якое фармальна узыходзіць да *рьгасіІо, параўн. укр.прало ’месца на рацэ, дзе мыюць бялізну’. Магчыма, першаснае значэнне — ’месца, дзе забівалі хворую скаціну’. Семантыка дзеяслова перыць (гл.), праць ’біць, калаціць’ яскрава выступае ў чэш., сті&гц. praćka ’бойка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ава́рыя (БРС). Запазычанне XX ст. праз рускую мову, дзе ў XVIII ст. з італ.avaria, Шанскі, 1, А, 27.