ро́ля ж., в разн. знач. роль;

гало́ўная р. — гла́вная роль;

вы́вучыць ро́лю — вы́учить роль;

р. асо́бы ў гісто́рыі — роль ли́чности в исто́рии;

○ выхадна́я р. — выходна́я роль;

загало́ўная р. — загла́вная роль;

◊ ады́грываць не апо́шнюю ро́лю — игра́ть не после́днюю роль;

ігра́ць ро́лю — игра́ть роль;

увайсці́ ў ро́лю — войти́ в роль;

у ро́лі — (каго, чаго) в ро́ли (кого, чего);

вы́йсці з ро́лі — вы́йти из ро́ли

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гульня́, ‑і; мн. гульні, ‑льняў; ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. гуляць (у 1 знач.). // Занятак, дзейнасць дзяцей. Паеўшы, [Славік] выбягаў на вуліцу, каб паганяць футбольны мяч або заняцца якой іншай гульнёй са сваімі шматлікімі сябрамі. Няхай.

2. Занятак з мэтай забавы, адпачынку і пад., звычайна заснаваны на пэўных умовах, правілах. Гульня ў футбол. Гульня ў шахматы. Парушыць правілы гульні.

3. Камплект неабходных прадметаў для таго, каб іграць у якую‑н. гульню. Дзіцячая настольная гульня.

4. Разм. Вечарынка, гулянка. Моладзь яшчэ спала пасля ўчарашняе гульні. Гартны.

5. Хуткая змена колераў, святла і пад. Сусвет нахіляецца да майго казырка. Нахіляецца гулам пушчы, пляскам вады крынічнай, Запалавелым жытам, вясёлай гульнёй зарніц. Кірэенка.

6. Наўмысныя дзеянні для дасягнення якой‑н. мэты; тайныя замыслы, інтрыгі. — Прахадзімец ты ... Гэта вядома. А двайную гульню кідай. Навуменка.

•••

Алімпійскія гульні — міжнародныя спартыўныя спаборніцтвы, якія праводзяцца раз у чатыры гады.

Гульня прыроды — выключная, рэдкая з’ява ў прыродзе; адхіленне ад звычайных фізічных норм.

Гульня слоў — дасціпны, каламбурны выраз.

Рабіць вясёлую міну пры дрэннай гульні гл. рабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

stake​1 [steɪk] n.

1. кол, слуп, ты́чка, сто́йка;

set/drive stakes AmE сялі́цца на (пастая́ннае) ме́сца жыха́рства;

move/pull up stakes AmE перасяля́цца, здыма́цца з ме́сца;

be burnt at the stake быць спа́леным жывы́м (як па каранне)

2. pl. stakes ста́ўка, закла́д, ры́зыка;

play cards for stakes ігра́ць у ка́рты на гро́шы;

play for high stakes рызыкава́ць усі́м

♦

be at stake быць паста́ўленым на ка́рту; знахо́дзіцца пад пагро́заю;

lay down/set smth. at (the) stakes ста́віць што-н. на ка́рту, рызыкава́ць чым-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Regíster

n -s, -

1) рэгі́стр, паказа́льнік; рэе́стр, спіс;

etw. ins ~ éintragen* зано́сіць у спіс [у рэе́стр], рэгістрава́ць;

j-n ins Schwárze ~ bríngen* разм. ачарні́ць, абнясла́віць, абгавары́ць каго́-н.

2) муз. рэгі́стр

◊ álle ~ zíehen* пусці́ць у ход усе́ сро́дкі;

das sentimentále ~ zíehen* ігра́ць на пачу́ццях;

ein áltes ~ жарт. стара́я карга́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

act​2 [ækt] v.

1. дзе́йнічаць;

The doctors acted promptly. Дактары дзейнічалі неадкладна.

2. трыма́цца; паво́дзіць сябе́

3. прытвара́цца, прыкі́двацца, рабі́ць вы́гляд;

I decided to act dumb. Я вырашыў прытварыцца нямы

4. выко́нваць, (і)гра́ць ро́лю; (і)гра́ць на сцэ́не;

act Hamlet ігра́ць ро́лю Га́млета

5. (on) уздзе́йнічаць;

Alcohol acts quickly on the brain. Алкаголь хутка ўздзейнічае на мозг.

♦

act for smb./on behalf of smb./on smb.’s behalf дзе́йнічаць ад імя́ каго́-н./выко́нваць фу́нкцыі каго́-н.

act out [ˌæktˈaʊt] phr. v. разы́грываць; рабі́ць вы́гляд

act up [ˌæktˈʌp] phr. v. infml дурэ́ць, забаўля́цца, сваво́ліць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

уця́ць ​1, утну, утнеш, утне; утнём, утняце; зак., каго-што.

1. Абл. Ударыць, стукнуць. Уцяць папружкай. □ Іван.. узяўся абмацваць капцы, каб знайсці месца, адкуль бралі бульбу, і раптам наткнуўся на амаль поўны мяшок. — Хто б гэта мог?.. Іван ад злосці ўцяў мяшок нагой. Дуброўскі.

2. Абл. Укусіць, уджаліць (пра насякомых). На беразе раззыкаліся авадні.. Яны так і наровяць, каб уцяць. Якімовіч. А вось плоскі шэры сляпень, — той спадцішка мог падкрасціся і ўцяць балюча нават праз кашулю. Грамовіч. / у перан. ужыв. Гэты напамінак уцяў Прахора ў самае балючае месца. Зарэцкі.

3. і без дап. Разм. Пачаць іграць на якім‑н. музычным інструменце. У хаце ўцялі музыкі, ігралі кракавяк. Гурскі.

•••

Ні ўцяць ні ўзяць — а) не падступіцца; б) пуста, нічога няма.

уця́ць ​2, утну, утнеш, утне; утнём, утняце; зак., што.

Разм.

1. Укараціць, адсякаючы, адразаючы частку чаго‑н. Уцяць канец вяроўкі.

2. Уцягнуць, увабраць унутр (пра галаву, шыю і пад.). Сведка палахліва азірнуўся і, нібы чакаючы ўдару, уцяў галаву ў плечы. Лынькоў. Гаркуну і языком павярнуць не было як. Ён уцяў галаву ў плечы і, згорбіўшыся, сядзеў на лаўцы. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ліст​II м.

1. Bógen m -s, - і Bögen (паперы); Blech n -(e)s, -e, Platte f -, -n (металу);

2. (дакумент) Líste f -, -n; Schein m -(e)s, -e;

бальні́чны ліст ärztliches Attést, Kránkenschreibung f -, -en;

падпісны́ ліст Únterschriftenliste f;

анке́тны ліст Frágebogen m -s, - і -bögen;

выкана́ўчы ліст Vollstréckungsbefehl m -s, -e; Pfändungsbefehl m;

абхадны́ ліст Láufzettel m -s, -;

пахва́льны ліст (schríftliche) Belóbigung;

а́ўтарскі ліст Autórenbogen m;

ты́тульны ліст Títelblatt n -(e)s, -blätter;

ігра́ць з ліста́ муз. vom Blatt spíelen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

render

[ˈrendər]

v.

1) рабі́ць (-ца)

а) An accident has rendered him helpless — Нешчасьлі́вы вы́падак зрабі́ў яго́ бездапамо́жным

б) She rendered us a great service — Яна́ зрабі́ла нам вялі́кую паслу́гу

2) дава́ць для разгля́ду ці зацьве́рджаньня; здава́ць

The treasurer rendered an account of all the money spent — Ска́рбнік здаў справазда́чу з усіх вы́даткаваных гро́шай

3) выка́зваць

to render thanks — выка́зваць падзя́ку, дзя́каваць

4) выко́нваць

to render the part of Hamlet — ігра́ць ро́лю Га́млета

5) пераклада́ць (з аднае́ мо́вы на другу́ю)

6) перато́пліваць

Fat from pigs is rendered into lard — Сьвіно́е са́ла перато́пліваюць на шма́лец

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

square​2 [skweə] adj.

1. квадра́тны;

The room is 6 metres square. Пакой на 6 квадратных метраў.

2. ро́ўны, пра́мы;

The shelf isn’t square. Паліца вісіць крыва.

3. справядлі́вы, сумле́нны (пра ўчынкі);

play a square ігра́ць у адкры́тую;

give a square deal справядлі́ва дзе́йнічаць

4. ро́ўны (пра лік);

all square з ро́ўным лі́кам (у гульні)

5. infml мяшча́нскі, кансерваты́ўны, дапато́пны; адста́лы;

square audience кансерваты́ўныя гледачы́;

square music традыцы́йная му́зыка

6. сы́тны, шчо́дры, бага́ты

♦

a square meal шчо́драя яда́;

be square with all the world быць на ро́ўных права́х з усі́мі;

be square with smb. расквіта́цца з кім-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

слых, ‑у, м.

1. Адно з пяці знешніх пачуццяў, якое дае магчымасць успрымаць гукі. Органы слыху. □ Гэты стары доктар не быў гаваркім чалавекам. Можа таму, што меў тугі слых. Машара. Невідушчы позірк.. [маці] блукае па столі, а слых пакутліва хоча ўлавіць ціхую размову ў хаце. Ракітны. Да слыху дайшло: цікаюць ходзікі — роўна, мерна. Мележ. // Здольнасць правільна ўспрымаць і аднаўляць музычныя гукі. У Надзі добры голас. Топкі музычны слых. Гарбук. — Э, браце, — забірае Змітро гармонік, — у цябе слыху няма. Жычка.

2. Вестка пра каго‑, што‑н. Не век жа пра.. [бацьку] не будзе аніякага слыху. Чорны. Гады тры слыху не было, бедавала Волька, што дачка прапала. Мыслівец. // Пагалоска. І пайшоў усюды слых, што Лявон на гэтым пустыры лён думае сеяць. Кулакоўскі.

•••

Абсалютны слых — здольнасць вызначаць абсалютную вышыню музыкальных гукаў (до, рэ, мі і г. д.).

На слых — а) толькі слухаючы (вызначаць, пазнаваць і пад. што‑н.). Сваіх, самых мне блізкіх, суседзяў Грачовых я яшчэ мала ведаю. Пакуль што ўспрымаю іх толькі на слых. Ракітны; б) па памяці, без нот (пець, іграць і пад.). Аляксандр лёгка, на слых падбіраў любую мелодыю. Васілевіч.

Ні слыху ні дыху — ніякіх вестак няма.

Ператварыцца ў слых гл. ператварыцца.

Гадаваць слых гл. радаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)