ры́за, -ы, мн. -ы, рыз, ж.
1. Адзенне, якое надзявае святар пры набажэнстве.
Пазалочаная р.
2. Фігурная металічная накладка на абразах, якая пакідае адкрытымі толькі твар і рукі святога.
|| прым. ры́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тама́т, -а і -у, М -ма́це, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Тое, што і памідор.
2. -у, толькі адз. Паста, соус з памідораў.
Рыба ў тамаце.
|| прым. тама́тны, -ая, -ае.
Т. сок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
whichever
[hwɪtʃˈevər]
pron., adj.
1) які́ хаця́, які́ то́лькі, като́ры то́лькі
Buy whichever hat you like — Купля́й капялю́ш, які́ то́лькі табе́ падаба́ецца
2) які́ б ні, като́ры б ні
Whichever side wins, I shall be satisfied — Като́ры б бок ні вы́граў, я бу́ду задаво́лены
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
merely [ˈmɪəli] adv. то́лькі; про́ста;
This is merely the latest example of his cruelty. Гэта толькі апошні прыклад яго жорсткасці;
It’s not merely broken, it’s ruined. Гэта не проста па ламана, гэта канчаткова знішчана.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
эзатэры́чны
(гр. esoterikos = унутраны)
тайны, зразумелы толькі для азнаёмленых;
э-ыя веды — тайнае вучэнне, вядомае толькі вузкаму колу выбраных асоб.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
вага́, -і́, ДМ вазе́, мн. ва́гі і (з ліч. 2, 3, 4) вагі́, ва́гаў, ж.
1. толькі адз. Цяжар каго-, чаго-н., які вызначаецца ўзважваннем.
Вызначыць вагу тавару.
Вагой у дваццаць кілаграмаў.
Меры вагі.
Барэц цяжкай вагі.
2. толькі адз., перан. Уплыў, аўтарытэт, значэнне.
Мець вагу ў калектыве.
3. Прылада для ўзважвання чаго-н.
Аўтаматычныя вагі.
◊
На вагу золата — вельмі дорага.
|| прым. вагавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
Вагавыя катэгорыі барцоў.
В. збор.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
на́це, часц.
1. Тое, што і на² (у 1 знач.), толькі пры ветлівым звароце або звароце да многіх.
Н. вам кнігу.
2. Ужыв. пры выказванні здзіўлення, гневу і пад.
Н. ж вам, такое здарэнне!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непасрэ́дны, -ая, -ае.
1. Які не мае прамежкавых звёнаў; прамы.
Непасрэдная сувязь.
2. Які робіць усё без сумнення, кіруючыся толькі ўнутранымі схільнасцямі; просты, шчыры.
Непасрэдная натура.
Паводзіць сябе непасрэдна (прысл.).
|| наз. непасрэ́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кураня́ і куранё, -ня́ці, мн. -ня́ты, -ня́т, н.
Птушаня курыцы.
◊
Куранят увосень лічаць (прыказка) — толькі канец справы пакажа, ці варта было яе пачынаць.
|| памянш. кураня́тка, -а, мн. -і, -так, н.
|| прым. кураня́чы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
byle
1. абы;
byle co — абы-што;
byle gdzie — абы-дзе;
byle jak (byle jaki) — абы-як (абы-які);
byle kto — абы-хто;
byle gadać — абы гаварыць;
przy byle okazji — пры любой нагодзе;
2. толькі б;
byle tylko — абы; каб толькі; абы-толькі; толькі каб;
byle nie upaść — каб толькі не ўпасці (паваліцца);
gotów na wszystko, byle dopiąć swego — ён гатовы на ўсё, каб (абы-толькі) дамагчыся свайго;
biegł bez tchu, byle dalej — ён бег на ўсю моц (з усіх ног) каб толькі (абы-толькі) далей
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)