паранджа́, ‑ы, ж.

Шырокі доўгі халат з валасяной сеткай, якой мусульманскія жанчыны ў Сярэдняй Азіі закрывалі твар ад чужых людзей. Ісламскае цемрашальства закрывалі твар жанчыны.. паранджой. «Работніца і сялянка».

[Араб. farānğa.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Мы́рза, мырса ’морда жывёлы’, ’твар’ (дзятл., маст., беласт., шчуч., Сл. ПЗБ). Можна дапусціць кантамінацыю лексем мыса, мыза і морда (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выгляд, знешнасць; твар, аблічча, воблік, фізіяномія (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

няве́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; незак., каго-што.

1. Наносячы фізічныя пашкоджанні, калечыць каго-н.; ламаць што-н.

Н. твар.

2. перан. Рабіць дрэнны ўплыў на каго-н.; псаваць.

Н. душы людзей.

|| наз. няве́чанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

воск, -у, м.

Мяккае пластычнае рэчыва, якое выпрацоўваюць пчолы для будовы сотаў.

Тапіць в.

Мяккі як в.

|| прым. васко́вы, -ая, -ае.

Васковая свечка.

В. твар (перан.: бледна-жоўты). Васковая спеласць зерня (фаза спеласці перад поўным паспяваннем).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мясі́сты, -ая, -ае.

1. 3 вялікай колькасцю мяса, які дае многа мяса.

Мясістая частка тушы.

2. Тоўсты целам, поўны.

М. твар.

3. перан. Які мае багатую, сакавітую мякаць (пра плады).

Мясістыя ягады.

|| наз. мясі́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трыцэра́тапс

(ад гр. tri = трох + keras, -atos = рог + ops = твар)

вымерлы паўзун з падатрада рагатых дыназаўраў, які жыў у мезазоі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бібле́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да Бібліі. Біблейскае паданне. Біблейскі сюжэт. Біблейскія кнігі. Біблейскія тэксты. // Характэрны, уласцівы людзям, апісаным у Бібліі. Твар Ермалая паходзіў на твар біблейскіх людзей. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Марда́сы, мырда́сы ’нос і губы’, ’твар’, ’хара’ (Нік., Оч., Растарг., Нас., Шат.), марда́сты ’таўстагубы’ (Нас.), ’мардаты, таўстаморды’ (ТСБМ, Нас.), ’вялікагаловы (пра саву)’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Укр. морда́с ’аплявуха’, рус. перм. морда́с ’твар’, смал., пск. мордасина ’морда, хара’, паўн.-каўк., раст. морда́сы ’шчокі’, кубан., пск., смал. ’скулы’, ’вушы’, паўд. морда́сить ’біць па твары’. Да морда (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 195.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

напу́дрыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

Пакрыць свой твар слоем пудры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)