◎ Перашчалы́га (трошчанага) ’той, хто перадражнівае, перакручвае гутарку іншых асобаў’ (Варл.). Аддзеяслоўпы назоўнік, у якасці зыходнага можна прывесці шчалыкаць ’шчыпаць’ ці шчалугещь ’лушчыць’. Нельга выключыць уплыў рус. прощелыга ’круцель, махляр, прайдзісвет; насмешнік’, якое узводзіцца да рус. щель ’шчыліна’ і стаіць у адным шэрагу семантычна блізкіх слоў: пройдохаг проныра, пралаза (Фасмер, 3, 387), што ў святле прыведзеных фактаў не зусім пераконвае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рыча́г, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Устройства, якое мае пункт апоры і служыць для ўраўнаважвання болынай сілы пры дапамозе меншай, а таксама для выканання якой-н. работы.
Падважыць груз рычагом.
Р. скорасці.
Рычагі кіравання (таксама перан.).
2. перан. Сродак, якім можна паўздзейнічаць на каго-, што-н., прывесці каго-, што-н. у рух.
Пісьменнасць — р. культуры.
|| памянш. рычажо́к, -жка́, мн. -жкі́, -жко́ў, м. (да 1 знач.).
|| прым. рыча́жны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Р. механізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абла́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.
1. Прывесці да ладу; агледзець, адрамантаваць. [Хлопец:] — Пакуль ты ўправішся, дык я воз абладжу. Чорны. [Праксэда:] — Пераселімся ў Варацец, у маю старую хату. Агледзім, абладзім яе дый жыць будзем. Сабаленка.
2. Разм. Уладзіць якую‑н. справу; арганізаваць. [Доніс:] — Спакойны будзь: мы ўсё абладзім, Хоць на таварны, а пасадзім. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыто́мнасць, ‑і, ж.
Стан, у якім чалавек здольны ўсведамляць, успрымаць навакольны свет (звычайна ў словазлучэннях: страціць прытомнасць, прывесці да прытомнасці, прыйсці да прытомнасці і пад.). Ад вострага болю ў назе хлопчык страціў прытомнасць. Сіняўскі. Прытомнасць зноў вярнулася, і Сідар пачуў дзесьці зусім блізка мужчынскія галасы. Галавач. Жанчына была без прытомнасці і трызніла. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
posture1 [ˈpɒstʃə] n.
1. паста́ва, по́за (цела);
a comfortable posture зру́чная паста́ва;
upright/sitting/supine posture прама́я/сядзя́чая/ляжа́чая паста́ва;
Scoliosis can be the result of bad posture. Няправільная пастава можа прывесці да скаліёзу.
2. адно́сіны; пазі́цыя;
the American posture toward terrorism адно́сіны Аме́рыкі да тэрары́зму
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
погрузи́ть сов.
1. (опустить) апусці́ць;
2. перен. (привести в какое-л. физическое или психическое состояние) прыве́сці (у што, да чаго); агарну́ць (чым); нагна́ць (што);
3. (груз) пагрузі́ць; см. погружа́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
замяша́льніцтва н, замяша́нне н Verwírrung f -; Verlégenheit f -;
прыве́сці ў замяша́льніцтва in Verlégenheit bríngen*, verwírren vt; verlégen máchen;
прыйсці́ ў замяша́льніцтва in Verwírrung [Verlégenheit] geráten*, verlégen wérden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
экста́з м псіхал, тс перан Ekstáse f -, -n; Verzückung f -, -en, höchste Begéisterung;
прыве́сці ў экста́з in Ekstáse versétzen;
прыйсці́ ў стан экста́за in Ekstáse [Verzückung] geráten*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
mianownik
м.
1. грам. назоўны склон;
2. мат. назоўнік;
sprowadzić do wspólnego ~a — прывесці да агульнага назоўніка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Пана́трыць ’узяць за правіла рабіць што-н. дрэннае (пра чалавека, жывёлу)’ (Янк.), ’прызвычаіцца’ (Сцяшк. Сл.). Няясна. У якасці параўнаўчага матэрыялу можна прывесці толькі польск. дыял. ponatrzać ’паўтараць у гневе адно і тое ж’. Прымаючы пад увагу семантыку чэш. dotěrný ’надакучлівы, назойлівы’, якое з’яўляецца вытворным ад terti (церці) (Махэк₂, 658 і наст.), відаць, бел. і польск. словы магчыма звязаць з гэтым коранем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)