*Мла́дшы, мла́чшы ’менш вопытны плытагон’ (дзвін., Нар. сл.). З ц.-слав. младший ’маладзейны’ праз рус. мову. Да малады́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
недабра́ць, ‑бяру, ‑бярэш, ‑бярэ; ‑бяром, ‑бераце; зак., што, чаго і без дап.
Узяць, набраць менш, чым меркавалася, павінна было быць. Недабраць ўраджаю. Недабраць балаў на экзаменах. □ Лета было гнілое, такое нявартае, што і старыя не помняць. Кармоў недабралі. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасынкава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пасынкаваць.
2. у знач. прым. Пазбаўлены лішніх парасткаў, пасынкаў. Пасынкаваныя кусты чарнаягаднага паслёну далі вялікую адмену ад непасынкаваных. Колькасна іх было, праўда, менш, але затое яны былі як вішні велічынёю. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спакайне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Рабіцца, станавіцца больш спакойным. Арына, нягледзячы па няшчасце з Лёдзяй, спакайнела з днямі, менш ужо божкала і амаль не сунімала весялосці сваіх. Карпаў. Лес спакайнеў, насцярожваўся — вечарэла. Сачанка. Голас [Крамарэвіча] спакайнеў і позірк цвярдзеў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалапу́цтва, ‑а, н.
Разм. Уласцівасць шалапутнага; паводзіны, учынкі шалапута. Ледзь-ледзь прымусіла скончыць дзесяць класаў. На працы доўга не заседжваецца, скача з месца на месца, выбірае, дзе менш угінацца трэба... Прычынай такога Ірчынага шалапуцтва Галя лічыла яе прыгажосць. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шабля / менш выгнутая: шашка / простая і доўгая, з шырокім лязом: палаш (уст.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
мі́німум, -у, м.
1. Найменшая колькасць, найменшая велічыня ў шэрагу дадзеных; проціл. максімум.
Скараціць выдаткі да мінімуму.
2. Сукупнасць ведаў, навучальных прадметаў, абавязковых для спецыяліста, а таксама экзамены па гэтых прадметах.
Кандыдацкі м.
М. па агратэхніцы.
3. у знач. прысл. Сама менш (пры словах, якія абазначаюць колькасць).
Каштуе м. пяцьсот рублёў.
4. у знач. прым., нязм. (ужыв. пасля азначаемага слова). Тое, што і мінімальны.
Праграма-м.
○
Пражытачны мінімум — найменшая колькасць сродкаў, якая неабходна для існавання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
утрая́ прысл dréifach; dréimal;
утрая́ скла́сці dréifach zusámmenlegen;
утрая́ больш dréimal sovíel;
павялі́чыць утрая́ verdréifachen vt, auf das Dréifache vergrößern;
утрая́ менш dréimal wéniger;
паме́ншыць утрая́ auf ein Dríttel verkléinern [verríngern]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дысіміля́цыя, ‑і, ж.
1. Распад складаных арганічных рэчываў на больш простыя ў працэсе жыццядзейнасці арганізма.
2. Замена аднаго з двух падобных па вымаўленню гукаў другім, менш падобным да таго, які застаўся нязменным; распадабненне (напрыклад: «хто» з «кто», «што» з «что»).
[Ад лац. dissimilis — непадобны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калаццё, ‑я, н.
Разм. Рэзкі калючы боль; колікі, колька. Каб хоць крыху падбадзёрыць жонку, Аляксей менш скардзіўся цяпер на калаццё, спрабаваў сам тупаць па хаце. Якімовіч. У мяне пачалося такое шалёнае калаццё ў жываце, што я ледзь не страціў прытомнасці. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)