пераплы́сці і пераплы́ць, ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; пр. пераплыў, ‑плыла, ‑ло; зак., што, цераз што і без дап.

Пераадолець водную прастору ўплаў або плывучы на чым‑н. Пераплысці раку на лодцы. Пераплысці на другі бераг. □ Доўга Гэлька змагалася з бурлівымі хвалямі, стараючыся пераплысці вір... Чарот. Разведчык .. ледзь-ледзь пераплыў цераз Нёман на раненым кані. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сяк-та́к, прысл.

1. З вялікай цяжкасцю; ледзь-ледзь. Сяк-так [Сцяпан] сарваў з сябе кашулю і забінтаваў перабітую каля самага пляча руку. Гроднеў.

2. Ніштавата; памяркоўна. Зіма прайшла яшчэ сяк-так, ды вось цяпер, вясной,.. крыху ўтаймаваная туга па плугу і сявеньцы — паднялася [у Кандрата Яцука] зноў. Брыль.

3. у знач. вык. Цярпіма. Пакуль сцямнела, ісці было яшчэ сяк-так. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́мкнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм. Выставіцца, імкліва вырвацца наперад. А Ярына тым часам вымкнулася наперад і ледзь не грымнулася ў снег. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дрыжа́чы, ‑ая, ‑ае.

Які ўздрыгвае, дрыжыць. Дрыжачыя рукі. Дрыжачы голас. Дрыжачае святло. □ Выбраліся на бераг ледзь жывыя, аблепленыя тванню, дрыжачыя ад холаду. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залысе́ць, ‑ее; зак.

Зрабіцца лысым. Галава спераду залысела. // перан. Агаліцца. Ледзь толькі залысеюць пагоркі вясною,.. Пазняк збіраецца ў падарожжа па навакольных калгасах. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыадчыні́ць, ‑чыню, ‑чыніш, ‑чыніць; зак., што.

Адчыніць трохі, не да канца. Прыадчыніць акно. □ Турсевіч прыадчыніў дзверы, ледзь прасунуў галаву і стаў пазіраць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раздзьму́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Дзьмухаючы, прымусіць гарэць, распаліць. [Хлопцы] ледзь раздзьмухалі апошнія вугельчыкі, распалілі вялікі агонь і паснулі каля яго. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

binah, binahe

adv ама́ль, ле́дзь(ве) не…

er ist ~ fünfzig Jhre alt — яму́ ама́ль пяцьдзеся́т гадо́ў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

hlb tot

1.

a паўмёртвы, ледзь жывы́

2.adv да паўсме́рці

sich ~ lchen — паміра́ць са сме́ху

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Натальмаху́ ’няёмка, нязручна’: Ехаў натальмаху (Сцяшк. Сл.), трымаць натальмаху ’не датыкаючыся (да чаго-небудзь)’ (Сцяц.). Няясна, магчыма да тыльма ’бабка ў каня’, на тальмах (ехаць) ’ледзь трымаючыся (ехаць)’, параўн. (ехаць) на запятках ’прычапіўшыся ззаду (ехаць)’; або да польск. дыял. tylma ’ледзве, амаль’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)