хадавы́, -а́я, -о́е.
1. гл. ход.
2. Які знаходзіцца на хаду, у эксплуатацыі.
Х. транспарт.
3. Які мае вялікі попыт; які знаходзіцца ў шырокім ужытку (разм.).
Х. тавар.
Хадавая тэма.
4. Які многа дзе бываў, ведае справу; лоўкі, растаропны (разм.).
Хадавая жанчына.
5. Звязаны з перамяшчэннем у пэўны перыяд у пэўным напрамку (спец.).
Хадавая рыба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хо́лад, -у, М -дзе, мн. халады́, -о́ў, м.
1. толькі адз. Нізкая тэмпература паветра.
Адчуваць х.
2. Надвор’е з нізкай тэмпературай паветра.
Рана пачаліся халады.
3. толькі адз. Адчуванне дрыжыкаў (ад хваробы, страху і пад.).
Х. прабег па спіне.
4. толькі адз., перан. Раўнадушныя, стрыманыя адносіны да каго-, чаго-н.
Ад яго слоў веяла холадам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
электро́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Праваднік, пры дапамозе якога частка электрычнага ланцуга, што ўтвараецца правадамі, злучаецца з часткай ланцуга, што праходзіць у неметалічным асяроддзі (вадкасці, газе і інш.).
Дадатны э. (анод). Адмоўны э. (катод).
2. Элемент канструкцыі, па якім куды-н. падводзіцца электрычны ток.
Зварачны э.
|| прым. электро́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вы́мак ’месца, дзе вымак ці вымерз пасеў’ (Яшк.). Рус. вы́моки, укр. ви́мок ’тс’. Бязафікснае ўтварэнне ад вымакнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вы́чавіць, вычавіті ’выціснуць’ (Шатал.). Запазычанне з укр. ви́чавити ’тс’, дзе хутчэй за ўсё гукапераймальнае, як рус. чавкать.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Карчава́ха ’месца, дзе выкарчаваны лес, кусты пад сенажаць ці поле’ (Яшк.), да карчаваць з экспрэсіўным суфіксам ‑аха.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наджга́ць ’накусаць’, параўн. наджы́гаць ’тс’ (Бяльк.). Да джгаць (гл.), дзе джг, паводле Карскага (1, 383), з жг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Праса́рня, просарпя, просярня ’месца, дзе абрушвалі прасяныя крупы’ (ТС). Ад проса з суф. ‑ария па чыпу малатарня.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аптэ́ка
(польск. apteka < лац. apotheca, ад гр. apotheke = склад)
1) установа, дзе па рэцэптах урачоў робяцца і адпускаюцца лякарствы;
2) набор лякарстваў, неабходны для першай дапамогі або хатняга лячэння; аптэчка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
менані́ты
[ад гал. Menno Simons = імя нідэрл. рэлігійнага дзеяча (1496—1559)]
члены пратэстанцкай плыні ў Нідэрландах (дзе была заснавана ў 16 ст.), ЗША, Канадзе, якая прапаведуе пакорлівасць, непраціўленне злу, пацыфізм.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)