ды́шаль, ‑шля, м.

1. Жэрдка, прымацаваная да сярэдзіны пярэдняй восі калёс пры парнай запрэжцы. // Такая жэрдка ў калёсным сельскагаспадарчым інвентары для злучэння яго з трактарам або іншай машынай.

2. Жалезная выгнутая пласціна ў плузе, да пярэдняга канца якой прымацоўваецца ворчык. Стары Карповіч падвёў каня да свайго загону, усадзіў плуг у баразну, сеў на дышаль, закурыў, пачаў чакаць. Карпюк.

[Польск. dyszel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акрэдыта́цыя

(фр. accréditation, ад лац. accredere = давяраць)

афіцыйнае прызначэнне дыпламатычнага прадстаўніка пры ўрадзе іншай дзяржавы або пастаяннага прадстаўніка дзяржавы пры міжнароднай арганізацыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гло́бус

(лац. globus = шар)

картаграфаваная мадэль зямнога шара (або іншай планеты), якая верціцца на вертыкальнай падстаўцы;

нябесны г. — аб’ёмнае адлюстраванне нябеснай сферы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лесбія́нка

(ад гр. Lesbos = назва вострава ў Эгейскім моры)

1) жыхарка вострава Лесбас;

2) жанчына, якая мае палавыя зносіны з іншай жанчынай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

руле́та

(фр. roulette, ад rouler = каціць)

мат. крывая, якую апісвае які-н. пункт крывой, што коціцца без слізгання па іншай, нерухомай крывой.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ператрун ’эстрагон, Artemisia dracunculus L.’ (Дэмб. 1). З назвы іншай расліны Pyrethrum (< ст.-грэч. πυρεθρον), якая цяпер па-лацінску называецца Tanacetum L. ’гііжма’ і таксама ужываецца як прыправа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скуёўдзіць ‘моцна памяць’ (чавус., Нар. сл.), скуёўдзіцца ‘сагнуцца, скорчыцца’ (Растарг.), ‘збянтэжыцца, разгубіцца’ (Сцяшк. Сл.). Гл. куёўдзіцца, этымалагічна непразрыстае. З іншай суфіксацыяй параўн. скуёўчыць (бярэз., вусн. паведамленне С. Запрудскага).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́дача ж.

1. Übergabe f -, -n, ushändigung f -, -en, usgabe f -, -n; Ertilung f -, -en, usstellung f -, -en канц. (дакумента); uszahlung f -, -en (выплата);

вы́дача ліцэ́нзіі камерц. Liznzerteilung f;

вы́дача на ру́кі ushändigung f;

2. (злачынца іншай дзяржаве) uslieferung f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Абе́руч ’абедзвюма рукамі’, укр. обіруч, польск. oburącz ’тс’. Відаць, арэальнае новаўтварэнне, параўн. серб.-харв. оберучке ’тс’, утворанага па іншай мадэлі, гл. абое і рука. Карскі 2-3, 71, 89.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляворвар ’рэвальвер’ (Шат.). Сапсаванае народнае рэвальвер, якое (праз рус.) з франц. revolver ’тс’. Аднак націскное о падказвае нам аб іншай крыніцы запазычання — польск. rewolwer, якое з англ. revolver ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)