наўкру́г разг.
1. нареч. вокру́г; вкругову́ю;
се́сці н. — сесть вокру́г;
пайсці́ н. — пойти́ вокру́г (вкругову́ю);
2. предлог с род. вокру́г;
н. во́зера — вокру́г о́зера
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
łatwizna
łatwizn|a
ж. павярхоўнасць; лёгкасць; легката;
pójść na ~ę — пайсці шляхам найменшага супраціўлення; пайсці лёгкім шляхам;
ten egzamin to ~a — гэты іспыт пусцяковы (легката)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
збе́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пабегчы, таропка пайсці куды‑н. з якой‑н. мэтай і вярнуцца назад. [Рыгорка] збегаў дахаты і прынёс іголку. Якімовіч. Мачыха адразу ж збегала па даёнку і, яшчэ не адвязаўшы каровы ад воза, паспрабавала яе даіць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папылі́ць, ‑пылю, ‑пыліш, ‑пыліць; зак.
Разм. Пайсці, паехаць, узнімаючы пыл. Шафёр махнуў на развітанне рукой, і «Масквіч» папыліў далей па дарозе ў горад. Курто. Санька не даслухаў, таропка крутнуўся на месцы і шпарка, ледзьве не подбегам, папыліў назад у вёску. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэлье́ф, ‑у, м.
1. Будова зямной паверхні. Рэльеф Беларусі. Гарысты рэльеф. □ Павел мог пайсці ўлева, мог павярнуць направа. Ён выбраў раўнінны рэльеф, які цягнуўся кіламетраў на трыста. Шыцік.
2. Выпуклы адбітак, малюнак на плоскасці; выпукласць. Сцены храма ўпрыгожаны рэльефамі. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Пайсці на хітрасць, зманіць. [Рыбак:] — Слухай. Ты паслухай мяне. Калі мы .. [паліцаяў] не падман[ё]м, не схітрым, яны нас закатуюць. Быкаў. — Што з табой? Ты нечым усхваляваны? — запытала ў мяне мама .. — Галава крыху баліць, — паспрабаваў схітрыць я. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фіць, выкл.
Разм. Ужываецца ў значэнні: хутка пайсці, знікнуць і пад. — Ану, маляўкі, фіць адсюль! — строга сказаў.. [Жорка]. Смагул і Мікешка не сталі чакаць, пакуль іх папросяць яшчэ раз. Беразняк. / у знач. вык. Юстына тут жа фіць з кухні ў пярэднюю. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
о́пера, -ы, мн. -ы, о́пер, ж.
1. Музычна-драматычны твор, у якім дзеючыя асобы спяваюць у суправаджэнні аркестра, а таксама тэатральны паказ такога твора на сцэне.
Оперы Ю.
Семянякі.
Саліст оперы. 3 другой оперы або не з той оперы (пра тое, што не мае дачынення да справы; жарт.).
2. Тэатр, дзе ставяцца такія творы.
Пайсці ў оперу.
|| прым. о́перны, -ая, -ае.
О. спявак.
О. тэатр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
зба́віць¹, зба́ўлю, зба́віш, зба́віць; зба́ўлены; зак., што і чаго.
1. Адняць частку чаго-н. з мэтай змяншэння (цаны, колькасці і пад.); некалькі зменшыць, убавіць.
З. дзесяць рублёў з агульнай сумы.
З. крок (пайсці цішэй).
2. Пахудзець.
З. у вазе.
3. Зменшыць сілу чаго-н.
З. тон.
З. газ.
|| незак. збаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. збаўле́нне, -я, н. і зба́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дым, -у, мн. дымы́, -о́ў, м.
Лятучыя прадукты гарэння з дробнымі часцінкамі вугалю, што ўзнімаюцца ў паветра ў выглядзе цёмных клубоў.
Не бывае дыму без агню (з нар.).
◊
Пайсці з дымам (разм.) — марна прапасці.
Пускаць дым у вочы (разм.) — ствараць ілжывае ўражанне аб чым-н.
У дым (разм.) — вельмі моцна, да крайнасці напіцца, быць п’яным.
|| памянш. дымо́к, -мку́, м.
|| прым. дымавы́, -а́я, -о́е.
Дымавая заслона.
Дымавая шашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)