простанаро́ддзе, ‑я, н., зб.
Уст. Людзі, якія адносяцца да бяспраўнага, непрывілеяванага класа; просты народ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасумне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які стаў сумным, сумнейшым. Людзі ўсталі і, пасумнелыя, паніклі галовамі... Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стафа́ж, ‑у, м.
У пейзажным жывапісе — другарадныя элементы кампазіцыі карціны (людзі, жывёлы і пад.).
[Ням. Staffage.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Заса́да ’скрытае месца; спосаб, людзі, што выкарыстоўваюцца для нечаканага нападу’. Рус., укр. заса́да ’тс’, польск. zasada ’аснова, прынцып’, в.-луж. zasada ’аснова’, ’усаджванне за кімсьці, чымсьці’, чэш., славац. zásada ’аснова, прынцып’, ’пастка’, серб.-харв. за̑сада ’прынцып’, балг. заса̀да ’засада’. Ст.-рус. засада ’атрад войска для абароны ці нападу’ (XVI ст.). Бязафіксны назоўнік з тэматычным ‑а ад дзеяслова zasěsti (< za‑sěd‑ti, гл. сядзець) і чаргаваннем галоснага з далейшай спецыялізацыяй значэння: ’месца і людзі, што сядзяць у гэтым месцы для нечаканага нападу’ > ’спосаб такога нападу’. Лядзяева, Вестник МГУ, 1959, 4, 171; Шанскі, 2, З, 61.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Людзя́ць 1 ’гасцяваць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Балтызм (калька), параўн. літ. žmonė́tis ’тс’ < žmónės ’людзі’.
Людзя́ць 2, людзя́цца ’жыць, апранацца па-людску’ (воран., Сл. ПЗБ). Відавочна, таксама ўтворана паводле літ. žmõginti ’ачалавечваць’, žmonė́tis ’кантактаваць з людзьмі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
На́валач ’зброд’ (БРС), ’дрэнны, шкодны чужы чалавек’ (Сцяшк.), ’чужыя людзі, перасяленцы’ (стаўбц., З нар. сл.). Укр. на́волоч ’зброд’. Хутчэй за ўсё шляхам адваротнай дэрывацыі ад навалачы́цца ’напрыходзіць, назбірацца’, што ў сваю чаргу ад валачы́цца ’цягацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бра́ція, ‑і, ж., зб.
1. Манахі адной абшчыны або манастыра.
2. з азначэннем. Жарт. Людзі, якіх яднае адна справа, агульныя інтарэсы; людзі аднаго круга. [Чмаруцька:] — Наш начальнік дарогі.. глядзіць, каб мы, мазутная, значыцца, брація, залішне на пуці не вытыркаліся. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
некро́паль
(гр. nekcropolis, ад гр. nekros = мёртвы + роlis = горад)
1) вялікі могільнік у краінах Старажытнага Усходу і антычным свеце;
2) месца, дзе пахаваны славутыя людзі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
bracket1 [ˈbrækɪt] n.
1. ду́жка;
round/square brackets кру́глыя/квадра́тныя ду́жкі
2. апо́ра; кранштэ́йн; кансо́ль
3. катэго́рыя; гру́па, ру́брыка;
age/income brackets гру́пы (людзе́й) у зале́жнасці ад узро́сту/дахо́даў;
the 20–25 bracket лю́дзі ўзро́сту памі́ж 20 і 25 гада́мі;
Our clients are people in the low income bracket. Нашы кліенты – людзі з нізкімі даходамі.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Людскавацца ’выстаўляцца для агляду, на людзі’ (КТС, М. Лужанін), ’быць сярод добрых людзей, у добрым таварыстве’ (Шат.). Адпрыметнікавае рэгіянальнае ўтварэнне. Да лю́дскі. Сюды ж людскаваць ’быць у прыязных адносінах’ (КТС, І. Гурскі), людскаваты (КТС, А. Кулакоўскі).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)