адчыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (разм.).

1. што. Прачытаць што-н., скончыць чытаць.

А. курс літаратуры.

2. каго (што). Зрабіць каму-н. строгую заўвагу, вымову за што-н., прабраць каго-н.

Строга а. за парушэнне дысцыпліны.

|| незак. адчы́тваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

азары́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; азо́раны; зак.

1. каго-што. Ярка асвяціць.

Маланка азарыла твар.

2. перан., каго (што). Нечакана праясніць што-н. каму-н., прыйсці ў галаву каму-н.

Раптам здагадка азарыла яго.

|| незак. азара́ць, -а́е.

|| наз. азарэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

апераза́ць, аперажу́, апяра́жаш, апяра́жа; аперажы́; апяра́заны; зак., каго-што (разм.).

1. Надзець пояс, дзягу, апаясаць каго-, што-н.

2. перан. Абкружыць, абнесці, абгарадзіць што-н. чым-н.

Горад аперазалі земляным валам.

3. перан. Моцна ўдарыць, агрэць.

А. палкай па спіне.

|| незак. апяра́зваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.

1. што. Скасіць траву вакол чаго-н.

А. траву вакол дрэў.

2. што. Скасіць усё, пакасіць.

А. лугі.

А. балота.

3. каго. Апярэдзіць, перамагчы ў касьбе.

Хто каго абкосіць.

|| незак. абко́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абко́шванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

агарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.

1. што. Тое, што і абгарадзіць.

2. перан., каго-што. Засцерагчы, абараніць ад каго-, чаго-н.

А. чалавецтва ад вайны.

|| незак. агаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. агарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; незак. агаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. агаро́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адвярну́цца, -вярну́ся, -ве́рнешся, -ве́рнецца; -вярні́ся; зак.

1. Павярнуцца ўбок; павярнуць галаву.

А. ад акна.

2. перан., ад каго-чаго. Парваць сувязі, адносіны з кім-н.; адмовіцца ад чаго-н.

А. ад здрадніка.

Бог адвярнуўся ад каго (разм.) — пра бесперапынныя няўдачы.

|| незак. адваро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго-што.

1. Усебакова абмеркаваць, разгледзець, выказваючы розныя думкі.

А. пытанне на сходзе.

2. Нядобразычліва ахарактарызаваць каго-н., падаць у адмоўным выглядзе; зганіць, абылгаць.

А. суседа.

|| незак. абгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абгаво́рванне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

культ, -у, М -льце, м.

1. Рэлігійнае служэнне бажаству і звязаныя з гэтым абрады.

К. бога Сонца ў язычнікаў.

Служыцелі культу (духавенства).

2. перан., каго-чаго. Сляпое пакланенне каму-, чаму-н., абагаўленне каго-, чаго-н.

К. асобы.

|| прым. ку́льтавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пара́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што.

1. Нанесці рану каму-н., раніць каго-, што-н.

Яго параніла (безас.) асколкам снарада.

П. руку.

П. душу каму-н. (перан.).

2. Раніць усіх, многіх або нанесці раны каму-н. у многіх месцах.

П. усё цела.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

паско́лваць², -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Скалоць, змацаваць разам (шпількай) усё, многае.

П. кавалкі матэрыі.

2. каго-што. Параніць у многіх месцах або многіх чым-н. вострым, калючым.

П. ногі ржышчам.

3. каго-што і без дап. Сколваць некаторы час (гл. скалоць²).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)