руле́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Інструмент для вымярэння даўжыні — лента з дзяленнямі, якая накручваецца на валік.
2. Прыстасаванне для азартнай гульні ў выглядзе рухомага круга з нумараванымі ямкамі, па якіх коціцца шарык, а таксама сама гэта гульня.
Гуляць у рулетку.
|| прым. руле́тачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэвізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.
1. каго-што. Зрабіць (рабіць) рэвізію (у 1 знач.) каго-, чаго-н.
Р. магазін.
2. што. Падвергнуць (падвяргаць) рэвізіі (у 2 знач.; кніжн.).
Р. чые-н. погляды, вучэнне.
|| зак. таксама абрэвізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
са́нкцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Зацвярджэнне вышэйшай інстанцыяй, дазвол на што-н. (кніжн.).
Атрымаць санкцыю старшыні.
2. У міжнародным праве: мера ўздзеяння ў адносінах да дзяржавы, якая парушае свае абавязацельствы, дагаворы, а таксама наогул тая ці іншая мера ўздзеяння ў адносінах да правапарушальніка (спец.).
Прымяніць эканамічныя санкцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
блака́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, блака́д, ж.
1. Акружэнне горада, крэпасці, войск праціўніка з мэтай адрэзаць ад навакольнага свету або знішчыць, а таксама ізаляцыя якой-н. дзяржавы.
Б.
Ленінграда.
Эканамічная б.
2. Выключэнне функцый якога-н. органа або сістэмы арганізма (спец.).
Навакаінавая б.
|| прым. блака́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
валакно́, -а́, мн. вало́кны, -аў, н.
1. звычайна мн. Выцягнутая ў даўжыню клетка расліннай або жывёльнай тканкі.
Валокны драўніны.
Нервовыя валокны.
2. таксама зб. Ніткападобная эластычная пасма расліннага, мінеральнага або штучнага паходжання.
Ільняное в.
Штучнае в.
Валокны цэлюлозы.
|| памянш. валако́нца, -а, мн. -ы, -аў, н.
|| прым. валако́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зад, -а, М -дзе, мн. зады́, -о́ў, м.
1. Задняя частка чаго-н.; проціл. перад.
З. матацыкла занесла на павароце.
2. Задняя частка тулава, таз.
Тоўсты з.
Даць каму-н. пад з. (таксама перан.: груба прагнаць; разм.).
3. мн. Тое, што даўно вывучана ці ўсім вядома (разм.).
Паўтараць зады.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зака́з, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Даручэнне або просьба зрабіць, выканаць што-н.
Па заказе (таксама перан.: па чыёй-н. просьбе, патрабаванні). Паліто на з.
Як на з. або як па заказе (пра тое, што адпавядае якому-н. патрабаванню, з’яўляецца ўзорным).
2. Заказаная рэч.
Разнесці гатовыя заказы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пальча́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
Рукавіца з аддзяленнямі для кожнага пальца.
Скураныя пальчаткі.
Кінуць пальчатку каму-н. (таксама перан.: выклікаць на барацьбу, на спаборніцтва — сімвал выкліку на дуэль у мінулым). Баксёрская п. (прадмет рыштунку баксёра). Першая п. (перан.: пра лепшага баксёра).
|| прым. пальча́ткавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
амфі́бія, -і, мн. -і, -бій, ж.
1. Земнаводная жывёліна, лічынкі якой дыхаюць жабрамі, а дарослыя асобіны — лёгкімі.
Трытоны — гэта амфібіі.
2. Земнаводная расліна.
3. Самалёт для ўзлёту і пасадкі на вадзе і на сушы, а таксама танк, аўтамабіль для руху па сушы і па вадзе.
|| прым. амфі́бійны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аптэ́ка, -і, ДМ -тэ́цы, мн. -і, -тэ́к, ж.
Установа, дзе па рэцэптах урачоў робяцца і адпускаюцца лякарствы, а таксама прадаюцца гатовыя лякарствы, санітарна-гігіенічныя, касметычныя і інш. прадметы.
◊
Як у аптэцы (разм., жарт.) — вельмі дакладна.
|| прым. аптэ́карскі, -ая, -ае і аптэ́чны, -ая, -ае.
Аптэкарскія тавары.
Аптэчная шафа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)