◎ Навата́жыць (наватижытсь) ’нагрузіць, загрузіць’ (Шпіл.). Відаць, нельга разглядаць асобна ад укр. навантажити ’наўючыць, нагрузіць’, якое звязваюць з вантаж ’цяжар, груз’, што ў сваю чаргу з франц. avantager ’садзейнічаць; павялічваць долю’ або з ватига ’атрад, натоўп; чарада’. Беларускае слова, магчыма, сведчыць на карысць другой версіі. Гл. ЕСУМ, 1, 329. Параўн. вантижыцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Су́мна 1 ’наўрад’ (Мат. Гом.). Гл. сум, сумненне.

Су́мна 2 ’надта многа’ (пух., Сл. ПЗБ), сумната́ ’натоўп, гурт, вялікае мноства’, сумнаце́нне ’тс’ (там жа). Няясна; магчыма, пераасэнсаванне сумна ’страшна’ (гл. сум), г. зн. ’так многа, аж страшна’, або ўтварэнне ад сума 2 (гл.), што можа суадносіцца з балг. су́ма ’многа, маса’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

валі́ць², 1 і 2 ас. не ўжыв., ва́ліць; незак.

1. Ісці, рухацца натоўпам або па́даць, паднімацца ў вялікай колькасці (разм.).

Натоўп валіць.

Пара валіць.

2. заг. валі(це). Ужыв. як пабуджэнне да дзеяння (разм.).

Ну, валі ў магазін!

3. што. Качаючы, збіваць з воўны.

В. валёнкі.

|| зак. павалі́ць, -валю́, -ва́ліш, -ва́ліць (да 1 і 3 знач.) і звалі́ць, -валю́, -ва́ліш, -ва́ліць; -ва́лены (да 3 знач.).

Паваліў снег.

Паваліць (зваліць) усю воўну.

|| наз. вале́нне, -я, н. (да 3 знач.).

В. сукна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расхіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; зак.

1. Раскінуць на сабе адзенне.

Расхініся, калі горача.

2. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Разысціся ў бакі, адхінуўшыся (пра краі, крыссе адзення).

Полы курткі расхінуліся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскрыцца (пра дзверы, акно, заслону і пад.).

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разгарнуцца (пра што-н. загорнутае).

Пакунак расхінуўся.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расступіцца ў бакі, даўшы праход, месца.

Натоўп расхінуўся.

|| незак. расхіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праткну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Пракалоць чым‑н. наскрозь. Гэты [зубр], здаецца, немалады. Але рогі па-маладому вострыя. Такі рог праткне наскрозь. Шамякін. Знятую трубку кары Коля перагнуў на сярэдзіне, зверху праткнуў пруцікам. Жычка.

•••

Пальца не праткнуць — пра вялікі, цесны натоўп. У магазіне было бітком пабіта людзей — пальца не праткнеш. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматаблі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца з мноства розных абліччаў. Шматаблічны натоўп.

2. Які выяўляецца ў многіх, розных фермах; разнастайны. Перш за ўсё гэта «Лясное водгулле» і «Зялёны кругаварот» — вершы аб прыродзе, жывой, шматаблічнай, якая няспынна самаўзнаўляецца, прыродзе, якая — пад пяром паэта — пабыла многія чалавечыя якасці і, у сваю чаргу, надзяліла чалавека сваімі. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

great

[greɪt]

1.

adj.

1) вялі́кі (нато́ўп)

2) ва́жны, выда́тны, сла́ўны (здарэ́ньне, маста́к), генія́льны

2.

adv., informal

ве́льмі до́бра

a great many — шмат

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

uproarious

[ˈʌprɔriəs]

adj.

1) шу́мны, гаманлі́вы, крыклі́вы

an uproarious crowd — шу́мны крыклі́вы нато́ўп

2) го́ласны, гу́чны

uproarious laughter — го́ласны, гу́чны і нястры́мны сьмех

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

высыпа́ць, высыпа́ць

1. áusschütten vt, áusstreuen vt; verschütten vt, verstréuen vt (прасыпаць);

2. мед. (пра высыпку) entstéhen* vi (s), zéigen;

3. разм. (пра натоўп) strömen vi(s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

multitude [ˈmʌltɪtju:d] n. (of)

1. вялі́кае мно́ства;

a multitude of problems/birds вялі́кае мно́ства прабле́м/пту́шак

2. fml нато́ўп

3. the multitude ма́сы;

The truth was hidden from the multitude. Праўда была ўтоена ад мас.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)