formować

незак.

1. фармаваць; надаваць форму;

formować rogaliki z ciasta — ляпіць рагалікі з цеста;

2. фарміраваць; ствараць; арганізоўваць;

formować rząd — фарміраваць урад;

3. вайск. строіць; шыхтаваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

гнуць, гну, гнеш, гне; гнём, гняце́, гнуць; гні; гну́ты; незак., каго-што.

1. Надаваць чаму-н. дугападобную, выгнутую форму.

Г. дугі.

2. перан. Падпарадкоўваць, гнясці.

3. Нагінаць уніз, прыгінаць.

Вецер гне бярозу да зямлі.

4. перан., без дап. Весці гутарку, размову, накіроўваючы яе на дасягненне якой-н. мэты; схіляць (разм.).

Ведаю, куды ты гнеш.

◊

Гнуць на свой капыл (разм., неадабр.) — рабіць па-свойму.

Гнуць сваю лінію (разм.) — настойліва дамагацца чаго-н.

Гнуць спіну (горб) (разм.) —

1) многа і цяжка працаваць на каго-н.;

2) пакланяцца, угоднічаць перад кім-н.

Гнуць у тры пагібелі (разм.) — моцна, жорстка прыгнятаць.

|| зак. пагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты і сагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты.

|| наз. гнуццё, -я́, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Wíchtigkeit

f

1) - значэ́нне, ва́жнасць

das ist von gróßer ~ — гэ́та ве́льмі ва́жна

sich (D) gróße ~ zúsprechen* — надава́ць сабе́ вялі́кае значэ́нне

2) pl ~en

ва́жныя акалі́чнасці

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

vest

[vest]

1.

n.

1) камізэ́лька f.

2) падкашу́лька f.

3) царко́ўныя ры́зы

2.

v.t.

1) апрана́ць афіцы́йны ўбо́р, сьвята́рскія ры́зы

2) надава́ць права

Parliament is vested with power to declare war — Парлямэ́нту нада́дзена пра́ва абвяшча́ць вайну́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

globe

[gloʊb]

1.

n.

1) ку́ля f., шар -а m., сфэ́ра f., зямна́я ку́ля

2) зямля́ f., сьвет -у m.

3) плянэ́та f., нябе́снае це́ла

4) глёбус -а m.

2.

v.

прыма́ць фо́рму ша́ра, надава́ць фо́рму ша́ра

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пощёлкать сов.

1. (надавать щелчков) надава́ць пстры́чак;

2. (произвести щёлкающие звуки — пальцами) папстры́каць; (кнутом, зубами) паля́скаць; (пружиной, замком) пашчо́ўкаць; (языком) пацмо́каць; (шпорами, каблуками) пацо́каць;

3. (погрызть орехи и т. п.) палуза́ць;

4. (попеть — о птицах) пацёхкаць, пашчо́ўкаць; см. щёлкать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Тое, што і каціць (у 1 знач.), але абазначае рух, які адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

К. бочкі.

К. бярвенне.

2. што. Размякчаючы ў руках і рухаючы па якой-н. паверхні, надаваць чаму-н. акруглую форму.

К. клёцкі.

К. шарыкі з пластыліну.

3. што. Паварочваць з боку на бок у чым-н. сыпкім, вязкім.

К. рыбу ў муцэ.

4. што. Разгладжваць пры дапамозе качалкі, качалак.

К. абрусы.

5. што. Рабіць пракатку (спец.).

К. ліставое жалеза.

6. Падкідваць каго-н. на руках, выражаючы радасць, захапленне і пад. (разм.).

|| зак. пакача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2—4 і 6 знач.), вы́качаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 3 і 4 знач.) і скача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2 знач.).

|| наз. кача́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

emphasis

[ˈemfəsɪs]

n., pl. -ses

1) на́ціск -у m.; пры́ціск -у m.; сі́ла f.

to put emphasis — кла́сьці на́ціск (на ва́жныя сло́вы ці фра́зы), гавары́ць з пры́ціскам

2) зна́чаньне, значэ́ньне n.

to lay emphasis on something — надава́ць чаму́ зна́чаньне, падкрэ́сьліваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

highlight

[ˈhaɪlaɪt]

1.

v.t.

1) асьвятля́ць, кіда́ць я́ркае сьвятло́ на што

2) падкрэ́сьліваць, высо́ўваць на пе́ршы плян, надава́ць вялі́кае зна́чаньне

3) рабі́ць выда́тным

2.

n.

1) сьветлавы́ эфэ́кт у жы́вапісе, фатагра́фіі

2) найбо́льш ціка́вая ці ва́жная ча́стка чаго́-н., падзе́я, сцэ́на

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ру́хнуць 1 ’абваліцца, упасці пад дзеяннем уласнага цяжару’; перан. ’перастаць існаваць, знікнуць’ (ТСБМ). Рус. ру́хнуть, польск. runąć ’упасці, зваліцца, распасціся; раптоўна рушыць з месца, рынуцца’, ст.-польск. ’грукнуць, загрымець, зарыкаць, зараўці’, ст.-чэш. runúti ’упасці, зваліцца’, балг. ру́хна ’упасці з шумам, разваліцца’. З прасл. *ruxnǫti < *ruxati, *rušiti ’прымушаць рухацца, надаваць рух, піхаць, штурхаць, варушыць, перакульваць, звальваць’ (Борысь, 527), гл. рушыць.

Ру́хнуць 2 ’сказаць невыразна і зняважліва’ (мсцісл., Юрч. Сін.). Магчыма, ад рух (гл.), параўн. бу́хнуць ’сказаць нечакана і неабдумана’, бра́знуць ’сказаць неасцярожна’ (Юрч. Сін., 189–190), аднак, больш верагодна з рухаць 2 (гл.).

Ру́хнуць 3 ’кінуцца’: рухнулі свінья (саліг., Нар. словатв.), ’крануць, зрушыць’, ’хутка пайсці, рынуцца’, рухну́ць ’тс’ (ТС); рухну́цца ’рушыцца, крануцца’ (там жа). Да рухнуць 1 (гл.). Версія пра сувязь не з рухаць, рушыць, а з гукапераймальным рухаць (рюхаць) ’падаваць гукі (пра свіней)’ (гл. рухаць 2, рохаць) (Нар. словатв., 112) непераканаўчая.

Ру́хнуць 4 ’прапасці (пра зімовую дарогу)’ (круп., Нар. сл.; ТС), рухну́ць ’тс’ (ТС). Канкрэтызацыя значэння ’перастаць існаваць, знікнуць’ слова рухнуць 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)