ban

[bæn]

1.

v.t., banned, banning

1) забараня́ць

2) пракліна́ць; кі́даць кля́тву на каго́

2.

n.

1) забаро́на f.

2) царко́ўны праклён, ана́тэма f.

3) прысу́д на выгна́ньне, пазбаўле́ньне право́ў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

fallow

[ˈfæloʊ]

1.

adj.

1) папа́рны (пра по́ле)

fallow field — папа́р

2) informal неразьві́ты, бязьдзе́йны о́зум)

2.

n.

папа́р -у m.

3.

v.t.

ара́ць пад папа́р, кіда́ць по́ле пад папа́р

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Пашпа́рыць1 ’хутка пайсці’ (в.-дзв., Шатал.). Да па- і шпаркі (гл.). Аналагічна літ. skúosti ’хутка пайсці’ (< skubùs ’паспешны, шпаркі’, paskubà ’паспешнасць’).

Пашпа́рыць2 ’кінуць, шпурнуць’ (дзярж., Нар. сл.). Балтызм (?). Параўн. брасл. шпа́рг̌ацца ’кідацца’, раг. шпа́рг̌ацькідаць чым-н., шыбаць, шпурляць’ (Сл. ПЗБ), роднасным да якіх Грынавяцкене (там жа, 5, 495) лічыць літ. spirgė́ti ’кідацца’. Галосны а́ з ‑і‑, дзякуючы наступнаму ‑r‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́ршаўлі мн. л. ’грузды’ (Сцяшк. Сл.). Імаверна, роднаснае да порхаўка (гл.), звязанае з порхлы ’рассыпісты’ ці з іншымі значэннямі слоў з аднаго гнязда з коранем порх‑ / поре-, такімі, як ’сыпаць, кідаць’, ’прарастаць’, ’выскокваць’, ’даваць парасткі’, ’лушчыцца’, параўн. рус. дыял. поршни ’высыпка прышчоў на твары’, чэш. дыял. perša ’рабацінне’ (Мяркулава. Этимология- — 1970, 154). Магчыма, балтызм, параўн. літ. purslas ’пеністая сліна, pursti ’разбухаць’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

slam2 [slæm] v.

1. зачыня́ць; зачыня́цца з трэ́скам

2. кіда́ць з гру́катам, шпурля́ць;

slam the door in smb.’s face зачыні́ць дзве́ры пе́рад са́мым но́сам

3. infml рэ́зка крытыкава́ць; разно́сіць каго́-н./што-н.;

The play was slammed by the reviewers. Крытыкі зрабілі п’есе разнос.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

aspersion

[əˈspɜ:rʒən]

n.

1) крапле́ньне (вадо́ю), пы́рсканьне n.

2) паклёп -у m.

You should not cast aspersions upon an innocent man — Ты не павінен кі́даць паклёпы на невінава́тага чалаве́ка

3) паклёпнічаньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Жмя́каць ’чмякаць’ (Нас.). Рус. дыял. жмякать ’есці з чмяканнем; сціскваць; удараць, кідаць’, укр. жма́кати ’жаваць’, балг. дыял. жми́чка ’выдаваць гук мокрага прадмета, калі на яго націскваюць’. Паколькі рус. значэнні звязваюць з коранем *žьm‑ (жаць2), наўрад ці чыста гукапераймальнае, як указвае наконт балг. слова БЕР, 1, 552. Відаць, тут, з аднаго боку, сувязь з гэтым коранем, а з другога — з гукапераймальнымі тыпу чмякаць, шмякаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кі́жаль ’слота, снег з дажджом’ (Сл. паўн.-зах.). Наўрад ці можна разглядаць як слова балтыйскага паходжання. Параўн. літ. kežis ’размазня’ (Сл. паўн.-зах., 460). Літоўская група слоў (сюды таксама Keža(s) ’белы сыр з кіслага малака’, відаць, запазычанаш зням. усх.-прус. kėš ’сыр’) (Фрэнкель, 249). Што датычыць кіжаль ’слота’, то параўн. рус. кижа ’тс’, якое Фасмер (2, 230) выводзіць з kydja (да кідаць). Рус. кидь ’слота’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лы́скаць ’смяяцца’ (раг., Мат. Гом.), ’біць’, ’піць’, ’трэскаць’, ’кідаць позірк’ (Юрч., ТС). Уваходзіць у групу лексем з коранем *luzg‑/lyzg‑/lusk‑/lysk‑ (гл. Куркіна, Этимология–72, 68–73). Да луза́ць (гл.). Слаўскі (5, 421–422) адносіць польск. łyskać ’блішчаць, зіхацець’, славац. liskac śe, укр. лискати, серб.-харв. ли̏скати ’тс’, славен. lískati ’паліраваць’, lískati se ’блішчаць’ да прасл. lyskati, якое з’яўляецца ітэратывам да lъskati, lъsknǫti, lъščati. Гл. лы́зіцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Раскідо́н ’неберажлівы чалавек; мот’ (Гарэц., Юрч. Вытв.). Да раскіда́ць, раскі́дваць (гл. кідаць) з метафарычным пераносам, які фармальна рэалізуецца ў экспрэсіўным суфіксе, параўн. такога ж кшталту раскіду́ха ’тс’ (Мат. Гом., Юрч. Вытв.); сюды ж таксама раскі́да ’тс’ (Юрч. Вытв.), раскі́длівы ’марнатраўны’ (Гарэц.). Параўн. суч. рус. раскидо́н ’дарэмная трата грошай’, закидо́н ’дзівацтва’, расслабо́н (ад расслабіцца ’зняць стрэс’) з жарганізацыяй суфікса ‑он (Земская і інш., Слав. языкозн., XII, 301).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)