Пабудова ’дзеянне паводле знач. дзеяслова пабудаваць; сістэма думак, разважанняў; тое, што пабудавана’ (ТСБМ), ’любое збудаванне’ (Інстр. 1). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад пабудаваць < будаваць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пасяджэ́нне, пасе́жанне, пасяжэнне ’сход, нарада’ (ТСБМ, Юрч., Яруш.) — калька з польск. posiedzenie ’тс’, якое ад дзеяслова posiedzieć ’пасядзець’. Да па‑ і сядзе́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Про́шыб ’памылка’ (Сцяшк. Сл.). Дэрыват з нулявым суфіксам ад дзеяслова *прашыбаць, параўн. рус. прошиби́ть ’прабіць, праламіць’, ’памыліцца, зрабіць промах’. Да шыбаць, ашыбаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Склём ‘холад’ (барыс., Жд. 2). Да склець (гл.). Няяснае словаўтварэнне; гіпатэтычна тут можна меркаваць аб форме дзеяслова *скленіць, тады першапачаткова аддзеяслоўны субстантыў *склён.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Суяці́м ’аматар судзіцца’ (Гарэц., Стан.). Няясна; магчыма, да папярэдняга (гл.), вытворнае ад дзеяслова суяціцца ’мітусіцца, хвалявацца’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ) з суф. ‑ім.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неопределённый
1. (неустановленный) нявы́значаны; неакрэ́слены; (сомнительный, уклончивый) няпэ́ўны; (неясный) невыра́зны;
отложи́ть на неопределённое вре́мя адкла́сці на нявы́значаны (няпэ́ўны) час;
неопределённое положе́ние невыра́знае (няпэ́ўнае) стано́вішча;
неопределённый отве́т невыра́зны (няпэ́ўны) адка́з;
2. мат. неазнача́льны;
неопределённое уравне́ние неазнача́льнае ўраўне́нне;
3. грам. няпэ́ўны, неазнача́льны;
неопределённая фо́рма глаго́ла неазнача́льная фо́рма дзеясло́ва, інфініты́ў;
неопределённый арти́кль няпэ́ўны арты́кль;
неопределённое местоиме́ние няпэ́ўны займе́ннік.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Асе́лішча ’сяліба’ (БРС, абл., КТС). Суфіксальнае ўтварэнне ад дзеяслова асялі́ць, асялі́цца; суф. ‑ішча < ище ў значэнні месца дзеяння (Карскі 2-3, 39). Гл. сяло.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жарлюк ’рыба, праглынутая рыбай’ (мазыр., ЭШ, рук.). Ад дзеяслова жарля́ць з прадуктыўным на Брэстчыне (Сцяцко, Афікс. наз., 77) суфіксам ‑юк (параўн. знайдзюк). Гл. жарлі́ца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
За́гадзя, драг. завгы́дь, загоді́в (З нар. сл.). Рус., укр. за́годя ’тс’. У выніку адвербіялізацыі дзеепрыслоўя да дзеяслова загодити ў ст.-рус. (Шуба, Прыслоўе, 178).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лей ’алей’ (Мат. Гом.), лей, леі ’тс’ (калінк., Сл. паўн.-зах.), бран. лей ’тс’. Адпадзенне пачатковага а‑ пад уплывам дзеяслова ліць. Да але́й (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)