Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
transfer1[ˈtrænsfɜ:]n.
1. перада́ча; перано́с;
the transfer of meaning перано́с значэ́ння (слова);
the transfer of knowledge перада́ча ве́даў у і́ншую сфе́ру
2. пераво́д (па службе); той, хто пераво́дзіцца (у іншую ўстанову)
3. (from … to) пераса́дачны пункт; пераса́дка;
May I have a transfer, please? Дайце мне, калі ласка, транзітны білет.
4. пераво́дны малю́нак
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Жэ́рабя ’ўмоўны знак пры вызначэнні парадку, чарговасці і да т. п.’ Балг.жрѐбие ’тс’. Параўн. рус.жребий (< ст.-сл.), дыял.же́ребей, же́ребий, укр.же́реб ’тс’, жеребій ’пэўная частка поля’ (Жэлях.), славац.žreb ’жэрабя’, ’латарэйны білет’, славен.žrêb ’жэрабя’, серб.-харв.жре̑б, жри̏јеб, ждре̑б ’тс’, макед.ждре̂б ’тс’. Ст.-слав.жрѣбъ, жрѣбии ’жэрабя’. Ст.-рус.жеребей ’жэрабя, доля, частка; карцечны шрот’. Ст.-прус.girbin ’лік’; параўн. літ.ger̃bti ’шанаваць’ (Параўн. прасл.*čьtǫ ’шаную’ і ’лічу’), ням.kerben ’рабіць зарубкі’, грэч.γράφω ’пішу’. Першапачаткова жэрабя ’кавалак дрэва з зарубкай (надпісам, лікам)’, ці ’адрэзак зямлі’. Бел. форма з суфіксам ‑я (< *‑ę < *‑ent) адлюстроўвае, відаць, невялікі памер гэтага кавалка шляхам аднясення да групы малых істот (і прадметаў). Зыходнае прасл.*žerb‑ < і.-е.*gerbh‑ ’рабіць рысы і г. д.’ Покарны, 1, 392; Фасмер, 47–48; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 297; Скок, 3, 672–673; БЕР, 1, 554; Траўтман, 87; Тапароў, E–H, 242; Хэмп, Этимология, 1981, 37.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́ўчы wölfísch, Wolfs ;
во́ўчая я́гада Séidelbast m -es, -e (куст);
во́ўчая па́шчамед. Wólfsrachen m -s, -;
во́ўчая ямавайск. Wólfsgrube f -, -n;
во́ўчы апеты́тразм. Bärenhunger m;
во́ўчы біле́тперан. Spérrschein m -(e)s, -e, Zúlassungssperre f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
стыцьісты́нуць, стыну, стынеш, стыне; пр. стыў, ‑ла; незак.
1. Станавіцца халодным, трацячы, аддаючы цяпло, астываць. Чай стыне. □ [Валя] праверыла юшку, падышла да стала, дзе даўно стыла амаль не кранутая вячэра.Шамякін.Шуміць трава па пояс, Ля рэек стыне шлак. Юнацтва — скоры поезд. А сталасць — таварняк.Гаўрусёў.
2. Мерзнуць, замярзаць на холадзе. Пад кажух забіраўся холад, стылі рукі ў рукавіцах.Лупсякоў.Згорбілася на спіне паддзёўка, і .. [Андрэй] пачуў, што ў яго мокрыя плечы: пачынаюць стыць.Пташнікаў.[Зыбін] заўважыў, што Жэня, у сваёй кароткай ватоўцы, у няцёплай хустцы, стыне на ветры, і стаў так, каб затуліць яе.Мележ.Там ён, абліты вадой ледзяною, К сэрцу рукою білет прыціскаў, Быццам білет пад сцюдзёнай вадою Сэрцу юнацкаму стыць не даваў.Куляшоў.// Траціць на момант здольнасць рухацца, камянець пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця. Я і цяпер яшчэ ад жаху стыну, Хоць і не ўспомню, у каторы век, Ад зайздрасці разгневаны, дубіну Падняў на чалавека чалавек.Грахоўскі.На вуснах у Якуба Лакоты стыне маркотная балючая ўсмешка.Зарэцкі.Да вачэй фартух падносіць маці, Стыне ў горле і ў мяне сляза.Астрэйка.
3.перан. Сціскацца на момант ад чаго‑н., заміраць (пра сэрца). І стыне сэрца ў горкай скрусе. Адразу дзень цямнейшым стаў.Дайнека.Ад жаху вабнага салодка сэрца стыне Каля віроў і шчупаковых ям.Грачанікаў.
•••
Кроў стыне (у жылах)гл. кроў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГРА́НІН Данііл Аляксандравіч
(сапр.Герман; н. 1.1.1919, в. Валынь Курскай вобл., Расія),
рускі пісьменнік. Скончыў Ленінградскі політэхн.Ін-т (1940). Аўтар раманаў «Шукальнікі» (1954, экран. 1957), «Пасля вяселля» (1958, экран. 1963), «Іду на навальніцу» (1962, экран. 1966), «Карціна» (1980, экранізаваны), «Уцёкі ў Расію» (1994), аповесцей «Перамога інжынера Корсакава» (1949), «Яраслаў Дамброўскі» (1951), «Асабістая думка» (1956), «Нехта павінен» (1970), «Дождж у чужым горадзе» (1973, экран. 1979), «Зваротны білет» (1976), «Яшчэ прыкметны след» (1984), «Зубр» (1987, пра біёлага М.У.Цімафеева-Расоўскага). Асн. тэма яго твораў — рамантыка навук.-тэхн. творчасці, маральна-псіхал. праблемы навук. інтэлігенцыі; у цэнтры ўвагі пісьменніка людзі, якія маюць сваю думку і бяруць адказнасць за ўсе свае ўчынкі. Пісаў дакумент. прозу (кн. «Клаўдзія Вілор», 1976; Дзярж. прэмія СССР 1978; «Блакадная кніга», ч. 1—2, 1977—81, з А.Адамовічам), нарысы, апавяданні, кінасцэнарыі.
Тв.:
Собр. Соч. Т. 1—5. Л., 1989—90.
Літ.:
Финк Л. Необходимость Дон Кихота: Книга о Д.Гранине. М., 1988.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
парты́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да партыі (у 1 знач.). Партыйны апарат. Партыйная дысцыпліна.// Які мае адносіны да членаў партыі. [Паланевіч:] Калі ваш старшыня не хоча вучыцца, паклічце яго на партыйны сход ды растлумачце як след.Крапіва.Недарэмна ён дбае, працуе як след, Каля сэрца трымае партыйны білет.Куляшоў.// Які з’яўляецца членам партыі. [Бумажкоў] быў грамадскім дзеячам, работнікам савецкім і партыйным.Чорны.//узнач.наз.парты́йны, ‑ага, м., парты́йная, ‑ай, ж. Той, хто з’яўляецца членам партыі.
2. Які адпавядае прынцыпам і задачам пэўнай партыі, пэўнага класа. Высока партыйную годнасць Павінен трымаць камуніст.Глебка.
3. Які мае адносіны да партыі (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
seat1[si:t]n.
1. ме́сца для сядзе́ння; сядзе́нне;
a car with four seats чатырохме́сная машы́на;
take one’s seat сяда́ць, займа́ць сваё ме́сца;
keep one’s seat не ўстава́ць з ме́сца
2. ме́сца (у тэатры); біле́т;
a seat attendant білецёр (у тэатры);
book/reserve a seat зака́зваць біле́т папярэ́дне (у тэатр);
All seats are sold. Усе білеты прададзены.
3.fml ме́сца ў парла́менце;
have a seat in Parliament быць чле́нам парла́мента;
lose one’s seat цярпе́ць паражэ́нне на вы́барах
4. месцазнахо́джанне; цэнтр; сядзі́ба; асяро́дак;
a countу seat адміністрацы́йны цэнтр гра́фства (у Вяліка брытаніi) або́ акру́гі (у ЗША);
the seat of trouble прычы́на бяды́, ко́рань зла;
take a back seat займа́ць нязна́чную паса́ду, сці́плае стано́вішча;
the seat of war тэа́тр вае́нных дзе́янняў; ача́г вайны́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бедава́ць, бядую, бядуеш, бядуе; незак.
1. Цярпець душэўныя пакуты; выказваць перажыванні, смутак, жаль. Змрокам таго дня.. [Нявада] пачаў абыходзіць увесь той родны кут, па якім гэтулькі бедаваў.Чорны.У хаце Сцяпана Касцевіча ў гэты час сабралася многа людзей.. Абмяркоўвалі ўсё здарэнне, бедавалі, ахалі, клялі...Пестрак.// Турбавацца, хвалявацца, клапаціцца аб кім‑, чым‑н. [Маці:] — У тваёй [Сцяпанкавай] галаве толькі цацкі. Каб ты лепей бедаваў аб тым, хто сёлета ў нас поле араць будзе, хто шнур засее.Бядуля.[Валя Валодзю:] — Ты бедаваў, што білет прападзе. Вось запрасі Надзю.Крапіва.
2. Жыць у нястачы, беднасці; гараваць. Мянялася жыццё нядаўніх беднякоў, бедавалі ад вясны да зімы, жабруючы і гнучы спіны за кавалак хлеба.Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)